Poliaromatik Hidrokarbon (PAH) Ölçümü
Poliaromatik Hidrokarbon (PAH) Ölçümü
Poliaromatik hidrokarbonlar, organik bileşiklerin tam yanmaması sonucu ortaya çıkan ve insanlarda zehirlenme ve kanserojen etkiler yaratan organik yapıda bileşiklerdir. Bunlar su, hava, sigara dumanı ve alınan gıdalar ile insan vücuduna girmekte ve DNA’nın mutasyona uğramasına neden olmaktadır. Bugüne kadar doğada yüzden fazla poliaromatik hidrokarbon bileşiği tespit edilmiştir. Ancak bunlar içinde zehirlenme ve kanser yapıcı etkisi olan 16 bileşik öncelikli kirleticiler arasında kabul edilmiştir.
Son yıllarda en tehlikeli hastalık olan kanserin meydana gelmesinde çevresel faktörlerin etkisi bilinen bir gerçektir. Sanayi atıkları, çöpler, tarım ilaçları ve sanayi baca gazları içinde bulunan kükürt dioksitler, azot oksitler, pestisitler, metaller ve poliaromatik hidrokarbonlar, insan sağlığı için tehlike yaratmaktadır.
Poliaromatik hidrokarbonlar suda kolay çözünmezler ancak yüksek oranda yağ içerirler.
Zehirleme ve kanser yapma etkisi olan poliaromatik hidrokarbonların tespit edilmesi için yüksek duyarlılığa sahip cihazlar ve yöntemler kullanılmaktadır. Bu teknolojiye ve deneyime sahip yetkili laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilen poliaromatik hidrokarbon ölçümlerinde ulusal ve uluslararası standartlar dikkate alınmaktadır.
Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, işletmelerin bacalarından havaya yayılan polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) ölçümünün yaptırılmasını zorunlu tutmaktadır. Sözü edilen yönetmelik ayrıca kanserojen maddeler ve polisiklik aromatik hidrokarbonlar için sınır değerleri gösteren tablolar da yayınlamıştır.
Yetkili laboratuvarlar çeşitli baca gazı ölçümlerinde olduğu gibi PAH ölçümlerinde de şu standartlara uygun faaliyet göstermektedir:
- TS CEN/TS 15675 Hava kalitesi - Sabit kaynak emisyonlarının ölçülmesi - EN ISO/IEC 17025: 2005’in dönemsel ölçme işlemlerine uygulanması
- TS EN 15259 Hava kalitesi - Sabit kaynak emisyonlarının ölçümü - Ölçme bölgeleri ve yerleri ile ölçümün amacı, planı ve raporlanması için gerekler