Hidrojen klorür gazı, ya da kısaca HCl, renksiz ve kokusuz kimyasal bir bileşiktir ve normal basınç altında, oda sıcaklığında sıvı halde bulunur. İnsanlar genelde bu bileşiği tuz ruhu olarak tanır. Hidrojen klorür çok güçlü bir asittir ve önemli bir özelliği pas giderici olmasıdır. Bugün organik madde üretiminden gıda sektörüne, PVC üretiminden demir çelik sektörüne kadar geniş bir uygulama alanı bulmaktadır.

Hidrojen klorür içeriği oldukça zehirlidir. İnsan cildi için zon derece zararlıdır. Çalışma ortamlarında hidrojen klorür ile çalışanların çok dikkatli olmaları ve koruyucu önlemler almaları gerekmektedir. Bu gaz hem zehirleyici hem de tahriş edici etkilere sahiptir. Cilt ile temas etmesi durumunda yanıklara ve solunum yollarında tahrişe neden olmaktadır.

Hidroklorik asit, kullanıldığı alanlara bağlı olarak derişim farklılıkları gösterir. Hidrojen klorür çeşitli sektörlerde kullanılan en önemli hammaddeler arasında yer almaktadır. Bu asit, organik bileşikler elde edilmesi, çeliğin işlenmeye hazır hale getirilmesi, çeşitli amaçlarla pH dengesinin sağlanması ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Petrol, kağıt, ilaç, kimya, tekstil, boya ve metal üretiminde de hidroklorik asit kullanılmaktadır.

Ev temizliğinde de ciddi bir temizleme maddesi olarak kullanılmaktadır. Evlerde tuz ruhu olarak bilinen bu madde, yağ lekelerinin temizliğinde etkilidir ama kesinlikle kumaş üzerine doğrudan kullanılmamalıdır. Tuz ruhu özellikle lavabo, fayans, banyo ve tuvalet temizliğinde kullanılmaktadır. Bu yerlerde oluşan lekelere ve paslara karşı son derece etkilidir.

Hidroklorik asit çok aşındırıcı bir kimyasal bileşik olduğu için çalışma alanlarında çok dikkatli olmak gerekmektedir. Halojenler grubuna giren bu asit, tepkime eğilimi oldukça yüksek ametaller arasındadır. Bu nedenle de tehlikeli ve zehirli elementler grubuna girmektedir.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler, çalışanların çalışma ortamlarında bir takım kimyasal maddelere karşı maruziyetlerinin ölçülmesini zorunlu kılmaktadır. Bu amaçla işletmeler tarafından bir takım ölçüm, test ve analiz çalışmalarının yapılması gerekmektedir. İşletmelerin faaliyet alanlarına göre, ortamda hidrojen klorür gaz ölçümlerinin de yapılması gerekmektedir. Bu ölçümler yetkili test ve muayene kuruluşları tarafından yapılmaktadır. Ölçümler sırasında yürürlükte olan yasal düzenlemeler ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar dikkate alınmaktadır.

Başvurulan test ve ölçüm yöntemlerinden biri Method 26A’dır (Sabit kaynaklardan izotop yöntemi ile hidrojen tuzu ve halojen emisyonlarının belirlenmesi). Ayrıca bu testler sırasında başvurulan standartlardan biri de TS EN 1911 standardıdır (Sabit kaynak emisyonları - HCl olarak tanımlanan gaz halindeki klorürlerin kütle konsantrasyonunun tayini - Standard referans yöntemi).

Hidroklorik asit, ilk olarak 800’lü yıllarda bir Arap simyacı olan Cabir bin Hayyan tarafından, sofra tuzu sülfürik asit ile karıştırılarak elde edilmiştir. Bu simyacının kaleme aldığı 20 kitap, yüzyıllar boyunca asitlerin temel kitabı olmuştur. Orta Çağ boyunca hidroklorik asit Avrupa’da tuz ruhu adıyla kullanılmıştır.