Fabrikalarda, üretim yapan işletmelerde ve ofis ortamlarında çalışanlar, gün boyunca ortaya çıkan toz, gaz ve buhar benzeri iç ortam hava kirleticilerine maruz kalmaktadır. Gerekli önlemler alınmadığı takdirde çalışanların bundan zarar görmesi kaçınılmazdır. Hava kirleticileri çok çeşitli olabilir. Bunların başında uçucu organik ve inorganik bileşikler ve solunabilir toz partikülleri gelmektedir.

Böyle ortamlarda çalışanların korunması amacı ile ilk yapılması gereken şey, ortamın havasında bulunma ihtimali olan kirleticilerin konsantrasyonlarını belirlemektir. Ancak bundan önce çalışma ortamında hangi muhtemel kirleticilerin bulunduğu tespit edilmelidir. Örneğin bir fabrikanın üretim tesislerinde kimyasallar kullanılıyorsa bunların özellikler incelenmelidir. Bir ofis ortamında, kullanılan bilgisayar, fotokopi, yazıcı ve hatta mobilya ve döşemelerden kaynaklanan salınımlar belirlenmelidir.

Ancak muhtemel kirleticiler belirlendikten sonra bunların ortam konsantrasyonları ve kişisel maruziyet değerleri ölçülmelidir. Ortam havasında maruziyet ölçümleri, ulusal veya uluslararası akreditasyon kuruluşlarından yetki almış laboratuvarlar tarafından yapılmaktadır. İmisyon ölçümleri kapsamında yapılan bu ölçüm sonuçları ile ilgili düzenlenecek raporların geçerli olması buna bağlıdır.

Laboratuvarlar ortam hazasında mazuriyet ölçümlerini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik ekinde verilen Mesleki Maruziyet Sınır Değerleri’ni esas alarak gerçekleştirmektedir.

Bunun yanında dikkate alınması gereken ulusal ve uluslararası birçok standart bulunmaktadır. İşte bunlardan sadece birkaçı:

• TS 2361 Hava kirliliği ölçme metotları havada süspansiyon durumunda bulunan maddeler miktarının tayini
• TS ISO 8518 İşyeri havası - Tanecik halindeki kurşun ve kurşun bileşiklerinin tayini - Alevli veya elektrotermal atomik absorpsiyon spektrometrik metot
• TS ISO 16000-5 İç mekan havası - Bölüm 5: Uçucu organik bileşiklerden numune alma stratejisi
• NIOSH 5026 Oil mist, mineral (yağ buharları)
• NIOSH 6009 Mercury (cıva)
• NIOSH 6010 Hydrogen Cyanide (hidrojen siyanür)
• NIOSH 6601 Oxygen
• NIOSH 6604 Carbon Monoxide
• NIOSH 7300 Elements by ICP (ağır metallar)