Çevre kirliliği yaratan maddelerin başında azot ve azotlu maddeler gelmektedir ve çevre kirliliğinin en önemli konularından biridir. Hava kirliliği, su kirliliği ve katı atıkların yönetimi konularının tamamında azotlu maddeler ilk bakılması gereken kirlilik unsurudur. Azot elementi, hemen hemen bütün canlı hücrelerin yaşama ve üremeleri için gerekli olan bir besin maddesidir. Yaşamın sürmesi ve canlıların üremesi için, azot ve benzeri elemenlerin (nutrient), gerekli minimum miktarların üzerinde olması gereklmektedir.

İçme ve kullanma suları, yüzeysel sular ve kirlenmiş su kütlelerinin (atıksuların) içerdiği organik ve inorganik azotlu bileşiklerin ölçülmesi, birçok bakımdan önem taşımaktadır. İçme suyunda amonyak tespit edilmesi, suya dışkı karıştığını işaret etmektedir. Amonyak, azot ve hidrojen atomundan oluşan, keskin ve kötü bir kokusu olan, renksiz bir gaz bileşiğdir. Kirlenmiş sularda zaman içinde azot bileşiklerinden amonyak azotu azalmaya başlar, buna karşılık nitrit ve daha sonra nitrat yükselmeye başlar.

Çevre mühendisleri çalışmaları sırasında genel olarak dört farklı azot formu ile ilgilenmektedirler. Bunlar, amonyak azotu, nitrat azotu, nitrit azotu ve organik azot formlarıdır. Bu azot formları, yüzey sularında ve atıksularda mutlaka ölçülmesi gereken azot formlarıdır.

Amonyak azotu, suda amonyum iyonu şeklinde çözünmektedir. Yetkili labortauvarlarda, sularda amonyak azotu tayin etmek için birçok yöntem uygulanmaktadır. En çok tercih edilen yöntemler Nesslerizasyon yöntemi, distilasyon yöntemi ve iyon seçici elektrot yöntemleridir.

Amonyak azotu, yeraltı ve yüzey sularında ve atıksularda değişik konsantrasyonlarda bulunmaktadır. Sanayileşme ve kentleşmenin gelişmesine bağlı olarak su kullanımını gittikçe artmaktadır. Aynı şekilde su kaynaklarına karışan kirleticiler de artmaya başlamıştır. Bunun sonucunda içme ve kullanma sularının temin edilmesi ve temizlenmesi çok önemli bir çevre problemi haline gelmiştir.

 

Yetkili laboratuvarlar, su ve atıksu ölçümleri kapsamında amonyak azotu ölçüm çalışmaları da yapmaktadır.