Uçucu ve Uçucu Olmayan Katı Madde Tayini
Sonuçta bütün katı maddeler doğal ortamlara zarar vermektedir. Suların bulanıklaşmasına ve ışık geçirgenliğini düşürmesine neden olurlar. Yüksek oranda katı madde içeren sular, evlerde veya sanayi tesislerine içme suyu veya kullanım suyu olarak kullanılamazlar.
Sularda bulunan toplam katı maddelerin miktarı tayin edildikten sonra kapsül içinde kalan maddeler, 15-20 dakika kadar süre ile 550 derece fırında tutulur. Fırınlanma işleminden sonra kalanlar yeniden tartılır. Yanan kısımlar organik maddelerin ağırlığını verir. Ölçümler sonrasında uçucu ve uçucu olmayan maddelerin miktarları şu şekilde hesaplanmaktadır:
Toplam uçucu katı madde miktarı = (Fırında kurutulmadan önceki kap ve içindeki maddenin ağırlığı - Fırında yakıldıktan sonraki kap ve içindeki maddenin ağırlığı) * Mililitre cinsinden numune hacmi.
Uçucu olmayan katı maddeler miktarı = (Fırında yakıldıktan sonraki kap ve içindeki maddenin ağırlığı) – (Kabın ağırlığı) * Mililitre cinsinden numune hacmi.
İki veya daha fazla madde, herhangi bir oranda biraraya gelerek homojen bir karışım oluşturular. Bu karışıma çözelti denmektedir. Çözeltiler, herhangi bir oranda bir araya gelen maddelerin rek oluşturdukları homojen karışımlardır. Bir maddenin bir başka madde içinde gözle görülmesi mümkün olmayan küçük tanecikler haline gelmesi olayına çözünme denmektedir. Çözelti bu olaydan elde edilen karışımdır. Doğada çok sayıda çözücü ve çözünen madde bulunmaktadır. Su, bilinen en iyi çözücüdür. Katı, sıvı ve gaz maddelerin birçoğu suda çözünürler.
Tekrarlamak gerekirse, toplam katı madde analizi yapıldıktan sonra, deney kabında kalan katı maddeler, bir kere daha bu defa 550 derecede fırında tutularak, içinde bulunan organik maddeler yakılır. Bunun sonucunda açığa çıkan uçucu kısmın ağırlığı uçucu katı madde miktarıdır. Yani organik katı maddenin ağırlığıdır.
Yetkili laboratuvarlar tarafından, su ve atıksu ölçümleri çerçevesinde uçucu ve uçucu olmayan katı madde ölçümleri de yapılmaktadır.