Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Dinophysis Toksin2 (DTX-2)
Dünya denizleri ve denizlerimizde fitoplankton olarak isimlendirilen çok sayıda bir hücreli algler bulunmaktadır. Bu mikroorganizmaların bir kısmı sularda çoğalmakta ve ekosistemde zarar vermektedir. Bu zararların başında kuvvetli toksinler üretmeleri, yaşadıkları su kalitesini bozmaları ve balıkları, kabuklu deniz hayvanlarını ve insanları zehirlemeleri gelmektedir.
Fitoplankton, midye, istiridye, tarak ve benzeri çift kabuklular için çok önemli bir besin kaynağıdır. Ancak birçok fiziksel, kimyasal ve biyolojik faktörlerin biraraya gelmesi ile istenmeyen fitoplankton artışları olmaktadır.
İnsanlarda Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) zehirlenmeler kişi başına yaklaşık olarak 40-50 µg okadaik asit ve dinophysis toksinlerin vücuda alınması ile birlikte ortaya çıkmaktadır. Daha çok ishal, kusma, baş ağrısı ve karın kasılmaları şeklinde kendini hissettirmektedir. Bu rahatsızlıklar genel anlamda çok ciddi olmayan ve kısa sürede geçebilen rahatsızlıklardır. Ancak bazı durumlarda özellikle mide tümörlerini başlatan etkisi de olmaktadır. İnsan sağlığı üzerinde toksinlerin kronik toksititesine yönelik bilgiler tam olarak ortaya konmuş değildir.
Diarrhetic Shellfish Poison (DSP) türünden zehirlerin içeriğinde şunlar bulunmaktadır:
- Okadaik asit grup toksinleri (bu gruba, dinophysis toksinleri DTX1, DTX2, DTX4 ve akil türevleri DTX3 girmektedir)
- Dinophysis türleri tarafından üretilen pektenotoksin
- Prorocentrum türleri tarafından üretilen yessotoksin
Yetkili laboratuvarlarda biyotoksin analizleri çerçevesinde yapılan analizler arasında, LC-MS/MS yöntemi (sıvı kromatografisi - kütle - kütle spektrometresi yöntemi) ile Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) zehirlenme analizleri de bulunmaktadır. Bu kapsamda dinophysis toksin2 (DTX-2) analizleri de yer almaktadır. Bu analizlerde, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar ve test yöntemleri esas alınmaktadır. Bu konuda dikkate alınan standart şudur:
- TS EN 16204 Gıda maddeleri - LC-MS/MS ile kabuklu deniz ürünleri ve kabuklu deniz ürünleri lipofilik alg toksinlerinin belirlenmesi (okadaik asit grubu toksinler, yessotoxins, azaspiracids, pectonotoksinler)