Bin (1000) Dane Ağırlığı Tayini
Bin (1000) dane ağırlığı tayini, tahıl tanelerinin ağırlık, cılızlık ve dolgunluk durumu ve un verimi hakkında fikir vermesi açısından önemlidir. Bu analizler, tane içindeki unun asıl kaynağı olan endospermin kalitesini öğrenmek amacı ile yapılmaktadır. Bu yöntem, tahılların un verimliliğini tespit etmek için, önce tartılması arkasından sonra sayılması prensibine dayanmaktadır. Değerlendirme surasında, önce buğday örneği, içindeki yabancı maddelerden ayıklanmakta, sonra temizlenen buğdaydan 15 gram tartılmakta ve sayılmaktadır. Tahıldaki nem oranı göz önünde tutularak tahılın bin dane ağırlığı, kuru madde esasına göre gram cinsinden bulunmaktadır.
Bin (1000) dane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ile aynı anlama gelmektedir. Bu yoldan buğday, arpa ve benzer tahıllardan elde edilen unun verimliliği hesaplanmaktadır.
Bin (1000) dane ağırlık tayini yöntemi, her türlü tahıl ve hububatın un verimliliklerini tespit etmek amacı ile, belli hacimdeki bir kaba tahıl örneği dökülür ve bu örneğin tartımı yapılır. Buişlemde herhangi bir kimyasal madde kullanılmamaktadır.
Gıda analizleri kapsamında yapılan fiziksel analizler arasında bin (1000) dane ağırlık tayini işlemleri, yerli ve yabancı akreditasyon kuruluşlarından akredite olan laboratuvarlarda yapılır. Bu yüzden sonuçlar tarafsız ve güvenilir olmaktadır.
Yetkili laboratuvarlar, dünyanın her yerinde kabul gören test yöntemlerine ve test kriterlerine uymakta, bilimsel araştırmaları takip etmekte ve çalışmalarında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartları uygulamaktadır. Bin (1000) dane ağırlık tayini işlemleri yapılırken esas alınan standartlardan birkaçı şunlardır:
- TS EN ISO 7971-1 Tahıllar - Yığın yoğunluğunun (kütle / hektolitre) tayini - Bölüm 1: Referans yöntem
Bu standart, tahıllarda, hektolitre ağırlığının tayinine ait referans yöntemini kapsamaktadır.
- TS EN ISO 520:2010 Tahıl ve baklagiller - 1000 dane ağırlığının tayini
- TS 2974 Buğday
Bu standart, tanımlanmış buğdayları kapsar, ancak tohumluk olduğu belgelenen buğdayları kapsamaz.