Doğal sularda ve atıksularda çözünmüş oksijen seviyesi, su ortamında gerçekleşen kimyasal, fiziksel ve biyokimyasal aktivitelere bağlıdır. Çözünmüş oksijen analizleri genelde su kirliliğini kontrol çalışmalarında ve atıksu arıtma tesisleri kontrol edilirken uygulanmaktadır. Bu çalışmalarda yaygın olarak genelde iki yöntem kullanılmaktadır: Winkler veya iyodometrik yöntemler ya da membran elektrotları kullanan elektrometrik yöntemler.

Winkler veya iyodometrik yöntem esas olarak çözünmüş oksijenin oksitleme özelliğine dayanan titrimetrik bir yöntemdir. Membran elektrotları kullanan elektrometrik yöntem ise moleküler oksijenin membrana karşı yayılma hızını esas alan bir yöntemdir. Beklenen hassasiyet derecesi, veya mevcut girişimler ya da laboratuvar imkanlarına bağlı olarak bu yöntemlerden biri tercih edilmektedir.

Akredite olmuş laboratuvarlarda eğitimli ve deneyimli çalışanların gözetiminde gerçekleştirilen çözünmüş oksijen ölçümleri sayesinde suların aerobik veya anaerobik oldukları ve doğal sularda ne kadar sürdürülebilir canlı yaşamı olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca suların biyokimyasal oksijen ihtiyacı da bu analizlerle belirlenmektedir.

Bunun yanısıra çözünmüş oksijen ölçümleri ile, atıksu uygulamalarında kullanılan aktif çamur tanklarında oksijen konsantrasyonu tespit edilmekte ve tankların niteliği ve arıtım sürecinin hızı belirlenmektedir.

Çözünmüş oksijen ölçümleri yanında suyun pH değerleri, iletenlik ve tuzluluk analizleri de yapılarak, elde değerlerin, çevre koşulları bakımından, bitkiler ve canlılar üzerindeki etkileri de incelenmiş olmaktadır.

Yapılan analiz sonuçlarının güvenilirliği ve tarafsızlığı açısından laboratuvarlar bir yandan bilimsel araştırmaları takip ederken bir yandan da yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uymaktadır. Çözünmüş oksijen tayini analizleri yapılırken şu standart esas alınmaktadır:

• TS EN ISO 5814 Su kalitesi - Çözünmüş oksijen tayini - Elektrokimyasal sonda metodu

 

Bu standart, gaz geçiren bir membran ile su örneğinden izole edilmiş bir elektrokimyasal hücre kullanılarak sularda çözünmüş oksijenin tespit edilmesine yönelik elektrokimyasal bir yöntemi kapsamaktadır.