Amino Asit Analizleri - Lizin Tayini (HPLC)
İnsanlarda olduğu gibi hayvanlarda da doğru beslenme önemli bir konudur. Hayvanların, dengeli gelişmeleri, sağlıklı olmaları, kaliteli ürün vermeleri, hastalıklarla mücadele edebilmeleri gerekmektedir. Çünkü dolaylı yoldan bu durum insan sağlığını da etkilemektedir. Tarım alanları azalmakta buna karşılık hayvan besleme maliyetleri yükselmektedir. Bu yüzden daha az kullanılacak ama daha fazla verim elde edilecek yemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bunu sağlamak için de yemlere çeşitli mikroorganizmalar, gelişmeyi hızlandıran maddeler, vitaminler, enzimler, hastalık önleyiciler ve koruyucu maddeler ilave edilmektedir.
Beş temel besin ögesi bulunmaktadır: karbonhidratlar ve yağlar gibi enerji kaynakları, proteinler, vitaminler, mineraller ve su. Bunlar içinde proteinler amino asit zincirlerinden oluşan kimyasal bileşiklerdir. Yapılarında, karbon, hidrojen, azot ve oksijen bulundurmaktadır. Lizin temel amino asitler içinde bulunmaktadır. Amino asitler hayvanların beslenmesinde ve gelişmesine çok önemli fonksiyonlara sahiptir.
Bunun yanında insanların beslenme yolu ile alması gerekli temel amino asitlerden biri lizindir. İnsanların günlük 1-1.5 gram arasında lizin ihtiyacı bulunmaktadır. Lizin, kas proteinlerinin inşası, kalsiyum emilimi, ameliyat veya spor yaralanmaları sonrası iyileşme sürecinde, vücut tarafından antikorların, enzimlerin ve hormonların sentezlenmesinde önemli bir role sahiptir.
Amino asit analiz yöntemleri arasında, bu arada yemlerde lizin miktarını tayin çalışmalarında geleneksel bir yöntem olan HPLC türevlendirme yöntemi kullanılmaktadır. HPLC, yüksek performanslı sıvı kromatografisi cihazıdır ve kimyasal analizlerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
Laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında amino asit analizleri arasında lizin tayini de yapılmakta ve bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından hazırlanan standartlara uyulmaktadır. Bu çalışmalarda esas alınan standart şudur:
- TS EN ISO 17180 Hayvan yemleri - Ticari amino asit ürünleri ve ön karışımlarından lizin, methionin ve thronine tayini