Bitkisel Gelişmeyi Düzenleyici Tayini (LC-MS/MS)

Bitkisel Gelişmeyi Düzenleyici Tayini (LC-MS/MS)
Bitkisel Gelişmeyi Düzenleyici Tayini (LC-MS/MS)

Tarım sektöründe bitkisel gelişmeyi düzenleyici maddelerin kullanılması, genel olarak şu amaçlarla yapılmaktadır:

  • Tohumların çimlenme gücünü artırmak
  • Bitkinin çiçeklenmesini teşvik etmek veya geciktirmek
  • Çelikle çoğalmayı sağlamak
  • Bitkinin soğuğa dayanıklılığını artırmak
  • Meyvelerde tohum oluşumunu artırmak
  • Meyvelerin daha iri olmasını sağlamak
  • Meyvenin korunma süresini uzatmak
  • Bitkilerin hastalık ve zararlılara karşı dayanma gücünü artırmak
  • Yabancı ot kontrolü yapmak
  • Pamuk ve tahıllarda yatmaya engel olmak
  • Hasattan önce meyve dökülmesine mani olmak
  • Olgunlaşmayı hızlandırmak
  • Makinalı hasat için bitkilerin aynı anda olgunlaşmasını sağlamak
  • Hasatta iş gücünü azaltmak

Bitkiler gelişip büyümeleri için gerekli olan maddeleri kendileri temin etmektedir. Bitkilerin gelişip büyümesini düzenleyen bu maddelere bitki hormonları denmektedir. Bir bileşiğin bitki hormonu olarak nitelendirilmesi için, bitki bünyesinde oluşması, oluştuğu yerden bir başka yere taşınabilmesi, taşındığı yerde farklı fizyolojik olayları yönetmesi veya düzenlemesi ve çok düşük konsantrasyonlarda bile bu etkilerini göstermesi gerekmektedir.

Doğal gelişmeyi düzenleyici maddelerin başında etilen gelmektedir. Etilen bütün dünyada en yaygın şekilde kullanılan bitkisel hormondur. Etileni, oksin takip etmektedir. Oksinler büyümeyi teşvik eden bir gelişmeyi düzenleyici maddedir. Etilen ise daha çok meyvelerin olgunlaşmasında etkili olmaktadır.

Bitki doğasında bulunmayan bu bileşikler doğal hormonlarla karıştırılmamalıdır. Bitkide olmayan ve çok düşük miktarlarda hormon etkisini gösteren bu bileşikler sentetik hormonlardır. Kavram kargaşası yaratmamak için bitkide hormon etkisi olan maddelere bitkisel gelişmeyi düzenleyici madde denmektedir.

Laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında bitkisel gelişmeyi düzenleyici tayini de yapılmaktadır. Bu çalışmalarda Sıvı Kromatografisi - Kütle - Kütle Spektrometresi (LC-MS/MS) yöntemine de başvurulmaktadır. LC-MS/MS cihazı, kalitatif kalıntı analiz uygulamaları için geliştirilmiştir. Yüksek hızda ve doğrulukta sonuçlar vermektedir. Bu analizler sırasında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlar da esas alınmaktadır.