Boya Aranması (Kalitatif)
Birçok gıda ürünün işlenmesi ve hazırlanması sırasında sentetik boyalar katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Renk aranması veya boya aranması, gıdaların kalitesi ve lezzeti bakımından önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Gıdaların çeşitli boyalar ile birleşmesinden sonra, gıdaların çekici hale geldiği bir gerçektir. Gıda boyalarına sadece çekicilik vermesi için değil, aynı zamanda kendi doğal rengini kaybeden gıdaların, yeniden istenilen renge dönüştürülmesi için de kullanılmaktadır.
Gıdalarda kullanılan sentetik boyalar, içecekler, şuruplar, jelatin şekerlemeler, şaraplar, alkolsüz içecekler, yoğurtlar, jeller, dondurma ve kekler gibi birçok gıda maddesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu şekilde kullanılan gıda boyaları ile ilgili olarak ülkeler, bir takım yasal sınırlamalar getirmektedir. Bu kapsamda sentetik boyaların ülkemizde meyve sularında, meyveli yoğurtlara ve reçellerde kullanılması kesinlikle yasaktır.
Laboratuvarlarda boya aranması ile ilgili ölçümler genel olarak şu bazda yapılmaktadır: et ve et ürünlerinde boya maddeleri aranması, meyve ve sebze ürünlerinde boya maddeleri aranması, inorganik boya aranması, doğal boya maddelerinin aranması ve karamel (şeker) boya aranması. Herbir arama alanı için farklı yöntemler ve kimyasal maddeler kullanılmaktadır. Örneğin meyve ve sebze ürünlerinde boya maddesi tespit edilirken, sülfürik asit çözeltisi, amonyak çözeltisi, derişik hidroklorik asit çözeltisi ve soda çözeltisi kullanılmaktadır.
Modern gıda üretiminde gıdaların işlenmesi sırasında boyalar vazgeçilmez olmuştur. Bunun bir nedeni, gıdaların işlenmesi ve depolanması sonucu ortaya çıkan renk değişimlerindeki olumsuzlukları gidermektir. Bir başka nedeni de yeni gıda ürünlerinin yaratılmasını sağlamaktır.
Yasal olarak birçok gıdalar, alıcıyı aldatmamak koşulu ile bir takım boya maddeleri ile daha renkli ve çekici duruma getirilebilir. Bu şekilde kullanılan katkı maddelerinin gıdaların etiketinde açıklanması gerekmektedir.
Laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında kantitatif boya aranması çalışmaları da yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uyulmaktadır.