Bromat Tayini (Sularda)
Bromat asidi, eczacılıkta sektöründe, boyacılık sektöründe ve kimya sektöründe çeşitli kimyasal madde üretiminde kullanılmaktadır. Genelde baryum bromat çözeltisine sülfat asit ilave edilerek elde edilmektedir. Bromat asidi 100 dereced sıcaklıkta bozunmakta ve oksijen ve broma dönüşmektedir. Bromat asidinin tuzlarına bromat denmektedir.
İçme ve kullanma suları dezenfekte edilirken, bromat iyonu meydana gelmektedir. Ozonlama sırasında oluşan bromat iyonu kanserojen özelliktedir. Bu yüzden içme ve kullanma sularında brom ve bromat analizleri yapmak çok gereklidir. Dezenfeksiyon sırasında suda bromür varsa, kanserojen özellikler taşıyan bazı bromlu bileşikler oluşmaktadır. Serbest klorlar ile birlikte bulunan bromdan oluşan bromür tuzları, ozonlama ile birlikte bromata dönüşmekte ve bu defa sularda bromat kirliliği görülmektedir.
Kısaca içme sularının dezenfekte edilmesinde ozon kullanıldığı zaman, eğer su bromür içeriyorsa bromat ve diğer bromlu yan ürünleri oluşmaktadır. İçeriğinde bromat bulunan içme suyu vücuda girdiği zaman, böbrek, karaciğer ve merkezi sinir sistemi üzerinden tahribata yol açmaktadır. Bunun yanı sıra kanser riski taşımaktadır.
Amerika Çevre Koruma Ajansı (EPA) da son yıllarda bromat üzerinde daha fazla durmaktadır ve bu kirlilik çeşidi için 0,01 ppm sınır değeri belirlemiştir. İçme sularında bromatın 0,5 μg/l ve daha düşük olması durumunda, sağlık üzerine olumsuz bir etkisi bulunmamaktadır. Bunun yanında bromür içeren sularda ozonlama sonucunda bromat oluştuğu için, başka bir dezenfeksiyon yöntemi kullanılması önerilmektedir.
Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında içme ve kullanma sularında bromat tayini çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlar esas alınmaktadır. Sularda bromat tayini için esas alınan strandart şudur:
- TS 266 Sular - İnsani tüketim amaçlı sular
Bu standarda göre içme suyunda en fazla 10 μg/l bromat bulunmalıdır.