Kirli yün lifleri içinde, ağırlıklarının yüzde 40’ına kadar bitkisel artıklar olabilmektedir. Ot, diken, yaprak ve yem artıklarından meydana gelen bu bitkisel kaynaklı maddelerin büyük bir miktarı, kirli yünün yıkanması aşamasında yok edilebilir. Ancak liflere çok sıkı tutunmuş bazı maddeler yıkama ve mekaniksel işlemlerle uzaklaştırılamaz. Yündeki bu tür bitkisel artıkları atmak için yapılan kimyasal işleme karbonizasyon denmektedir. Karbonizasyon işleminde, yün veya yünlü kumaşlar, inorganik asitler ya da ısıtılınca asidik özellik gösteren tuzlar kullanarak yüksek sıcaklıkta işleme sokulmaktadır. Bitkisel artıklar, asidin etkisi ile karbon ve su oluşturacak şekilde parçalanırken, yün lifleri bir değişikliğe uğramamaktadır.

Ancak karbonizasyon, gıda sektöründe de uygulama alanı bulmaktadır. Özellikle alkolsüz gazlı içeceklerde karbonizasyon işlemi uygulanmaktadır. Karbon dioksit suda kolay çözünebilen kokusuz ve renksiz bir gazdır. Gazın kolay çözünmesi, basınca, sıcaklığa ve gerekli briks düzeyine bağlıdır. Sıvı içeceğin şeker içeriği arttıkça yükseldikçe karbon dioksitin çözünürlüğü düşmektedir. Bu yüzden, karbon dioksitin tam olarak çözünmesi için sıvı içeceğin tam olarak ve doğru basınçta tutulması gerekmektedir. Bu noktada karbonizasyon cihazına gerek duyulmaktadır. Bu cihaz, statik karıştırma yanında, hassas bir akış ve basınç ve sıcaklık kontrollerine sahiptir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2002 yılında, Tük Gıda Kodeksi, Gıda Maddelerinde Kullanılan Renklendiriciler ve Tatlandırıcılar Dışındaki Katkı Maddelerinin Saflık Kriterleri Tebliği (Tebliğ no: 2002/28) çıkarılmıştır. Bu tebliğ, 96/77/EC sayılı Avrupa Birliği direktifi ile uyumludur.

Tebliğ ekinde gıda sektöründe kullanılabilecek bütün renklendirici ve tatlandırıcı dışındaki bütün katkı maddelerinin saflık kriterleri yer almaktadır. Bu çerçevede katkı maddelerinde bulunan karbonize olmuş madde kriterleri de verilmiştir.

 

Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal analizler kapsamında, gıda ürünlerinde karbonize olmuş maddeler tayini çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve dünya genelinde kabul gören test yöntemlerine uyulmaktadır.