Oksalatlar
Oksalat, oksalik asidin tuzlarına verilen bir isimdir. Bu tuzlar kalsiyum ile birleşerek emilemeyen kalsiyum tuzları meydana getirmektedir. İnsan vücudunun fizyolojik açıdan oksalata ihtiyacı bulunmamaktadır. İnsan vücudundan oksalatlar idrar ile dışarı atılmaktadır. Oksalat C vitamini metabolitlerinden biridir ve bu yüzden fazla miktarda C vitamini alınması sakıncalıdır. Oksalatlar en fazla yeşil yapraklı sebzelerde, özellikle ıspanakta, kakao ve çikolatada, fındık ve fıstık gibi kuruyemişlerde bulunmaktadır. Kısaca oksalat daha çok bitkisel kaynaklı gıdalarda bulunmakta, hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunmamaktadır.
Oksalat karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından meydana gelmektedir ve idrar içinde çözünmeden kalsiyum ile birleşebilmektedir. Ancak birleşen kalsiyum ile oksalat molekülleri, vücut tarafından emilmedikleri için giderek çoğalabilir ve kristaller oluşturabilir. Bu durum böbreklerde ve idrar yollarında taş oluşumuna neden olmaktadır. Böbrek taşlarının oluşmasında en büyük neden kalsiyum oksalat molekülleridir. Bu yüzden vücut tarafından kullanılmayan veya miktarı düşürülemeyen oksalatın, idrar yolu ile vücuttan atılması gerekmektedir.
Oksalat emilimine neden olan durumlar genelde şunlardır: çok yüksek miktarda C vitamini tüketilmesi, fruktoz içeren gıdaların çok fazla tüketilmesi, vücutta B6 vitamininin eksik olması, çeşitli mantar enfeksiyonları ve oksalat bakımından zengin olan gıdaların çok miktarda tüketilmesi.
Günlük tüketilmesi gereken oksalat miktarı için bir sınır belirlenmiş değildir. Gıdalar yolu ile alınan kalsiyum, vücuttaki oksalat seviyesini dengelemektedir. Yine de uzmanlar tarafından günlük 800 miligram kalsiyum alınması önerilmektedir. Dengeli beslenmek açısından protein tüketiminde aşırıya kaçmamak gerekmektedir. Özellikle protein bakımından zengin diyetler, böbrek taşları oluşumuna neden olmaktadır.
Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler arasında oksalat analizleri de yapılmaktadır. Bu analizlerde yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test kriterlerine uyulmakta ve laboratuvarlarda güvenilir ve tarafsız bir hizmet verilmektedir.