Tanen Analizi
Tanenler, bitkilerde bulunan polifenoller, yani doğal olarak bulunan kimyasallardır. Tanenlerin temel görevi, proteinlere bağlanmak ve çöktürmektir. Hayvanlar ve insanlar tarafından tüketilen çok sayıda yemin ve gıda maddesinin besin değeri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tanenler, vücutta hücrelerin aşınmasını önlemek için faaliyet gösteren antioksidanların da bir parçasıdır. Ancak bitkilerin içeriğinde yer alan tanen miktarı, bunlarla beslenen hayvanlar için yararlı düzeyde toksisite oluşumu sağlarken, hayvanların ölümüne de yol açabilir.
Tanenlerin, yemlerin tüketilmesi, sindirilmesi ve üretim etkinliği bakımından hayvanlar üzerinde etkileri birçok faktöre göre değişmektedir. Sindirilen tanenin türü ve içeriği, ayrıca hayvanların sindirim sisteminin özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve vücut büyüklükleri bu noktada önemlidir. Tanenler, protein, polisakkarid, mineral ve nükleik asit gibi birçok molekülle kompleks oluşturmaktadır.
Tanen, tannik asit olarak da bilinmektedir. Daha ziyade bakla, kolza, çay, sorgum, mazı meşesi ve meşe palamudu gibi bitkilerden elde edilmektedir. Tanenler genellikle bitkilerin kök, gövde, yaprak ve meyvelerinde bulunmaktadır. Tanenler ne fazla şarap ve biranın berraklaştırılması için kullanılmaktadır. Ayrıca, dericilik ve boyacılık sektörülerinde, buhar kazanlarının çeperlerinde birikinti oluşumunu önlemek için ve eczacılıkta damarların daralmasını engelleyici ilaçların bileşiminde kullanılmaktadır.
Çayda tannik asit bulunmaktadır. Tannik asit, çay sıcak su ile ekstrakte edildiğinde, yani demlendiğinde suya çekilmektedir. Arkasından çözelti buharlaştırmaya tabi tutulmakta ve katı halde tanen elde edilmektedir.
Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal gıda analizleri kapsamında tanin miktarı analizleri de yapılmaktadır. Bu analizlerde ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara ve test yöntemlerine uyulmaktadır. Tanen miktarı analizlerinde başvurulan standartlar şunlardır:
- TS ISO 9648 Sorgun - Tanen muhtevasının tayini
Bu standart, sorgun tanelerinde bulunan tanen içeriğinin tayini için uygulanan genel bir yöntemi kapsamaktadır.