Tuzda Potasyum Hegzasiyanoferrat (II), (Potasyum Ferrosiyanür) (Potasyum Ferrosiyanit) Analizi
Kimyasal bir bileşik olan potasyum ferrosiyanür, metal kompleks bileşiğinin potasyum tuzudur. Bu tuz limon sarısı kristallerden oluşmaktadır. Potasyum ferrosiyanür, hidrojen siyanür, ferro klorür ve kalsiyum hidroksitten elde edilmektedir. Potasyum ferrosiyanür çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır. Örneğin yol tuzunda veya sofra tuzunda topaklanmayı önleyen madde olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca şarap ve sitrik asit üretiminde de potasyum ferrosiyanür kullanılmaktadır. Bir de bitkiler için gübre yapımında kullanılmaktadır.
İnsan vücudunda zehirli değildir ve vücutta siyanüre dönüşmez. Yüksek miktarlarda tüketilmesi farelerde böbrek hasarı yaratmıştır. Ancak köpeklerde ve insanlarda böyle bir etki gözlenmemiştir. Sadece böbrek rahatsızlığı olan kişilerde vücuttan atılması gecikmektedir. Herhangi bir araştırmada kanser yapıcı etkisi görülmemiştir.
Potasyum ferrosiyanür veya potasyum ferrosiyanit, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği ekinde açıklanan gıda katkı maddeleri arasında E536 kodu ile yer almaktadır.
Potasyum ferrosiyanür, hidrojen ferrosiyanit ve potasyum hidroksitin rekasiyonu sonucunda sentetik olarak elde edilmektedir ve rafine tuzlarda topaklanmayı önleyici madde olarak kullanılmaktadır.
Ancak Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından, potasyum ferrosiyanür, çok zehirleyici bir madde olarak kabul edilmiş ve gıda sektöründe kullanılması yasaklanmıştır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Avrupa ülkelerinde de potasyum ferrosiyanürün tuzlarda topaklanmayı önleyici katkı maddesi olarak kullanıldığını ileri sürerek, belli sınırlara uyulmak koşulu ile bu maddenin insanlara hiçbir zarar vermeyeceğini açıklamıştır.
Yetkili laboratuvarlar tarafından, kimyasal gıda analizleri kapsamında, rafine edilmiş tuzlarda potasyum hegzasiyanoferrat (II), potasyum ferrosiyanür ya da potasyum ferrosiyanit analizleri yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uyulmaktadır. Bu konuda esas alınan standart şudur:
- TS 933 Yemeklik tuz