Uygun olmayan koşullarda ve sağlıksız ortamlarda hazırlanan gıda ürünlerinin yenmesi ile insanlara bulaşan hastalıklardan biri de listeria hastalığıdır. Çoğu zaman salgınlar şeklinde enfeksiyonlara neden olan ve özellikle de yaşlı kişilerde, yeni doğmuş bebeklerde ve bağışıklık sistemi çeşitli nedenlerle zayıf olan kişilerde ölümcül olabilen bu hastalığın nedeni listeria adı verilen bir bakteri türüdür. Ülkemizde de ara sıra listeria salgınları olmaktadır.

Listeria bakterilerinin sekiz farklı türü tespit edilmiştir. Bunların arasında insanlarda hastalık yapan bakteri türü listeria monocytogenes bakterileridir. Soğuk ortamlarda da yaşayabilen bu bakteriler doğada yaygın olarak bulunmaktadır. Bu bakteri daha çok sularda, toprakta ve kanalizasyon sistemlerinde yaşamakta ve buradan hayvanlara, kuşlara ve sineklere geçmektedir. Listeria bakterisi taşıyan hayvaların gübresi ile bulaşan meyve ve sebzelerde, kırmızı etlerde, kümes hayvanlarının etlerinde, pastörize edilmemiş sütlerde ve bu sütlerle yapılan peynirlerde yaşam imkanı bulan listeria bakterileri insanlarda enfeksiyona neden olmaktadır. Yetişkin insanların hemen hemen yüzde 5’inin dışkısında bu tür bakterileri bulunmaktadır.

Listeria bakterilerinin neden olduğu hastalıklardan korunmak için, hayvansal kökenli gıdaların çok iyi pişirilmesi, meyve ve sebzelerin çok iyi yıkanması, pastörize edilen sütlerin ve bu sütlerden yapılan gıdaların tüketilmesi gerekmektedir. Listeria bakterileri soğukta da üreme özelliğine sahiptir. Bu nedenle buzdolapları ve soğuk odalar temiz tutulmalı ve sık aralıklarla dezenfekte edilmelidir. Ayrıca tüketime hazır veya çabuk bozulan gıdalar bekletilmeden kısa sürede tüketilmelidir.

Listeria hastalığına karşı koyunların sığırlara göre daha duyarlı oldukları tespit edilmiştir. Yetişkin koyunların merkezi sinir sistemini en fazla etkileyen bakteriyel hastalık listeria hastalığıdır.

Gelişmiş laboratuvarlarda, mikrobiyolojik analizler kapsamında listeria bakteri türlerinin analizleri yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar ve test yöntemleri esas alınmaktadır.