İş Hijyeni Ölçümleri
Dünya Sağlık Örgütü çalışmalarından çıkan sonuçlara göre gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan bulaşıcı hastalıkların yüzde 80’nin nedeni, sanitasyon ve hijyen konusundaki yetersizliklerdir. Çalışma ortamlarında bu yöndeki riskli davranışların önlenmesi de oldukça önemlidir.
İş hijyeni derken, çalışanların sağlığına zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılan uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü kastedilmektedir. Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından, çevre, sağlık, güvenlik ve hijyen konularında, işletmelerin gereksinimlerini karşılamak üzere çok sayıda standart geliştirilmiştir.
Aynı zamanda Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (Food and Drug Administration, FDA) tarafından 1990’lı yıllarda İyi Üretim Uygulamaları (Good Manufacturing Practices, GMP) standardı yayınlanmış ve ürün ve hizmetlerin üretim aşamasından tüketicilere sunulmasına kadar geçen süreçlerde uyulması gerekli kurallar belirlenmiştir.
İş hijyeni çalışmaları, çalışma ortamlarında görülen ve sağlığın bozulmasına ve çeşitli sağlık problemlerine neden olan çevresel faktörleri tespit eden, değerlendiren ve kontrol altında alan çalışmalardır.
İş hijyeni çalışmalarının amacı şu şekilde sıralanabilir:
- Çalışanların fiziksel, ruhsal ve sosyal bakımdan sağlıklı olmasını sağlamak ve bu düzeyi devam ettirmek
- Çalışma ortamlarının ya da çalışma koşullarının yol açacağı sağlık risklerini belirlemek ve çalışanların sağlığını bozacak etkenlere karşı çalışanları korumak
- İşyerlerinde genel korunma önlemlerini, duruma göre kişisel korunma önlemlerini almak
Bugün iş hijyeni dendiğinde birçok konuyu kapsamaktadır. Örneğin, iç ortam hava kalitesi, havadan bulaşan hastalıklar, gürültü, radyasyon, termal stres, biyolojik etmenler, kimyasal etmenler, aydınlatma, kişisel koruyucu donanım, havalandırma, titreşim ve benzerleri.
Bu konuda yapılacak birçok test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları için akredite laboratuvarlara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu laboratuvarlar kişisel maruziyet ölçümleri çerçevesinde iş hijyeni ölçümleri de yapmaktadır. Bu çalışmalarda laboratuvarlar hem mevcut yasal düzenlemeleri hem de yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar esas almaktadır.