Kimyasal Gaz ve Buhar Maruziyeti Ölçümü
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 2013 yılında Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır. Bu yönetmelik, işletmelerde kullanılan veya bulundurulan kimyasal maddelerin etkilerinden veya ortaya çıkması muhtemel risklerden çalışanları korumak ve güvenli bir çalışma ortamı temin etmek amacı ile çıkarılmıştır. Yönetmeliğe göre kimyasal maddeler, doğal halde bulunan veya üretilen ya da herhangi bir işlem sırasında veya atık olarak ortaya çıkan veya kazara oluşan her çeşit element, bileşik veya karışımlardır.
Bütün kimyasal maddeler, belli yollardan ve belli miktarlarda canlı organizmalara girdiğinde zararlı etkiler göstermektedir. Kimyasal gaz ve buharlar da çalışanlarda birtakım sağlık riskleri (meslek hastalıkları ve iş kazaları), güvenlik riskleri ve ekosistemin dengesini bozacak çevre riskleri yaratmaktadır.
Çalışanların sağlık risklerini etkileyen kimyasal faktörler şunlardır:
· Kimyasalların fiziksel ve kimyasal özellikleri
· Kişinin fizyolojik özellikleri
· Maruz kalma şekli ve süresi
· Çevresel özellikler
Örneğin solventler, diğer maddeleri fiziksel olarak çözebilen maddelerdir ve sanayi ürünlerinin üretiminde ara ürün kullanılmaktadır. Özellikle boya, cila veya yapıştırıcı gibi kimyasal maddelerden, ayakkabı veya mobilyaya kadar çok çesitli alanlarda kullanılmakta ve bu ürünler günlük yaşamda yaygın şekilde ve yüksek miktarlarda tüketilmektedir.
Bu kadar yaygın kullanımı olan solventlere veya solvent buharlarına çalışanların maruziyeti kaçınılmazdır. İşyerlerinde başta solunum ve deri teması olmak üzere çalışanların solventlere yüksek düzeyde ve uzun süreli maruziyetleri bulunmaktadır.
Yetkili laboratuvarlarda, kişisel maruziyet ölçümleri çerçevesinde kimyasal gaz ve buhar maruziyeti ölçümleri de yapılmaktadır. Bu ölçüm ve analiz çalışmalarında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanmış standartlara ve mevcut yasal düzenlemelerle konulan kriter ve sınırlamalara uyulmaktadır.
Ölçüm ve analiz çalışmalarını yapacak laboratuvarların, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardına uygun şekilde akredite olmuş olmaları gerekmektedir.