Boncuklanma - Elastomeric Pad
Tekstil sektöründe, tüylenme hiç istenmeyen bir durumdur. İplikteki tüylenmenin belli sınırları aşması durumunda, kumaşın dokunması sırasında bile iğnelerden geçerken kopmalara neden olmakta, ayrıca dokunan kumaşta aşırı tüylü bir görüntü ortaya çıkmaktadır. Yapılan çeşitli testlerde tüylülük ile boncuklanma arasında doğrudan bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. İpliğin tüylülük değeri arttıkça, kumaşın boncuklanma eğilimi de kesin olarak artmaktadır.
Örme kumaşlar dokuma kumaşlara göre daha yoğundurlar ve lifler arasında daha geniş boşluklar bulunur ve liflerin yüzeye çıkmaları daha kolaydır. Bu nedenle örme kumaşlarda boncuklanmaya daha az rastlanır.
Kumaşlara uygulanan boya maddeleri ve dokuma bitimininde kullanılan ve kumaşa yumuşatıcı ve kayganlaştırıcı özellik veren maddeler, örneğin silikon ve türevleri, kumaşlarda boncuklanma eğilimini arttırırlar.
Buna karşılık, polyester, poliamid ve bunların karışımlarına boyut kalıcılığı sağlamak için uygulanan işlemler, boncuklanma eğilimini azaltırlar. Yüksek sıcaklıkta yapılan buharlama işlemleri de boncuklanma eğilimini düşürür. Keza buruşmazlık apresi uygulanan polyester kumaşlarda, yıkamaya dayanıklı maddeler kullanılması durumunda da boncuklanmaya daha az rastlanır.
Boncuklanma eğilimini belirleyen birçok test arasında elastomerik yastık taban yöntemi de (Elastomeric Pad) uygunmaktadır. Bu yöntem her türlü dokuma ve örme kumaş çeşitlerine uygulanmaktadır. Test yapılırken örnek kumaş, özel mekaniksel bir karakteri olan elastomerik pede sürtülmektedir.
Yetkili laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan birçok standarda uyulmaktadır. Bu kapsamda Elastomeric Pad yöntemi ile yapılan boncuklanma testlerinde şu standart esas alınmaktadır:
- ASTM D 3514 Tekstil kumaşlarının boncuklanma direnci ve diğer ilgili yüzey değişikliklerinin standart test yöntemi: Elastomerik Ped
Laboratuvarlar kaliteli ve güvenilir sonuçlar elde edebilmek için, sağlam bir altyapıya ve güçlü bir çalışan kadrosuna sahip olmak zorundadırlar.