Kumaşın dokumasında kullanılan ipliklerin büküm yönü iki şekilde olabilir: “S” büküm veya “Z” büküm. İplik bükümlerine bu iismlerin verilme nedeni, S veya Z harflerinin orta çizgileri ile ilgilidir. Harflerdeki bu çizgi şekli, iplik boyunca uzanan liflerin yönü ile çakışmaktadır.

Eğer bir dikiş ipliğinin veya örme ipliğinin bükümü açılırsa, katlı iplikteki bükümün tek kat iplikteki bükümün tersi yönünde olduğu görülebilir. Büküm yönünün bu bu şekilde olması, büklüm oluşturmaya veya büküm açılmasına daha az eğimli olan, dengeli iplik yapılmasına imkan vermektedir.

Eğrilmiş iplikler ile dokunan kumaşlar genel olarak çözgü yönünde “Z” büküme ve atkı yönünde ise “S” büküme sahip olurlar. Işık, ipliklerin büküm yönü ile ilgili olarak ters yönlerde yansımaktadır. Bükümlerin bu özelliği esas alınarak, çözgüde sırayla “Z” ve “S” bükümlü iplikler kullanılmakta ve bu şekilde kumaşta farklı parlaklıkta çizgiler oluşturulmaktadır.

Akredite olmuş laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uyulmaktadır. Bu kapsamda büküm (iplikten) çalışmalarında şu standartlar esas alınmaktadır:

• TS EN ISO 2061 Tekstil - İpliklerde büküm tayini - Doğrudan sayma metodu
• ASTM D1422 Bükümlü-bükümsüz yöntemi ile tekli bükülmüş ipliklerdeki büküm için standart test yöntemi
• ASTM D1423 Direkt sayım ile ipliklerdeki büküm için standart test yöntemi

Laboratuvarlarda iplik büküm test cihazları kullanılarak ölçümler yapılmaktadır. Bu cihazlar tek ve çift katlı ipliklerin büküm ölçümlerini yapmaktadır ve “S” ve “Z” büküm için cihaz üzerinde seçim yapılabilmekte ve yüksek hassasiyetli sonuçlar alınmaktadır.

Bütün laboratuvarların hızlı, kaliteli ve güvenilir sonuçlar elde edebilmeleri için, en son teknoloji ürünü cihazlar ve ekipmanlar kullanmaları gerekmektedir. Ayrıca güçlü teknolojik altyapı yanından deneyimli ve eğitimli bir çalışan kadrosuna sahip olmaları da ayrıca önemlidir.