Buruşmazlık Açısı
Buruşmazlık derken, kumaşların belirli bir basınç altında kırıştırıldıktan sonra, basınç etkisi kaldırıldığında bir önceki formuna geri dönebilme yeteneği anlatılmaktadır. Bir tekstil ürünü olan kumaşların, kullanım sırasında oluşan buruşukluklara karşı ne kadar direnç gösterdiği ve bu direnç sonrasında kurtulma kabiliyeti buruşmazlık açısı ile ifade edilmektedir.
Buruşmazlık açısı testleri, buruşmazlık apresi yapılan kumaşlarda, buruşmazlık yeteneğini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır.
Pamuklu, keten ve selüloz kumaşlar buruşmaya karşı oldukça hassastır. Sentetik kumaşların ise buruşmazlık özellikleri genelde daha iyidir. Kumaşların buruşmasına elyaf cinsi dışında başka faktörler de etkilidir. Örneğin kumaşın dokuma sıklığı ve bükümü fazla ise buruşma eğilimi daha düşüktür. Elyaf ne kadar sert olursa kumaş o kadar fazla buruşur ve zor düzelir. Elyaf ne kadar esnekse, buruşukluk da o kadar hızlı ortadan kalkar.
Buruşmazlık mukavemetini sağlayan unsurlar şunlardır: elyaf içeriği, iplik yapısı, kumaşın dokusu ve giysi tasarımı. Bu yüzden buruşmazlık, kontrol edilmesi güç bir özelliktir.
Buruşmazlık açısı, yatay olarak katlanmış kumaşta, katın açılmasının, kat düzelme açısının ölçülmesi ile tespit edilmektedir.
Akredite olmuş laboratuvarlar tarafından yapılan fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan birçok standarda uyulmaktadır. Bu çerçevede buruşmazlık açısı testlerinde esas alınan standartlar şunlardır:
- TS 390 EN 22313 Tekstil kumaşlar - Yatay olarak katlanmış kumaşta katın açılmasının kat düzelme açısının ölçülmesi yolu ile tayini
- AATCC 66 Kırışıklıkların giderilmesi - Dokuma kumaşlar: Kurtarma açısı
Buruşmazlık açısı testlerini yapacak laboratuvarların, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esalarına uygun şekilde ulusal veya uluslararası yabancı kuruluşlardan akredite olmaları gerekmektedir. Bunun yanında laboratuvarların teknolojik bir altyapıya ve deneyimli ve eğitimli bir kadroya sahip olmaları da ayrıca önemlidir.