İplik Mukavemeti
İpliğin uygulanan yüke karşı gösterdiği dirence iplik mukavemeti denmektedir. İpliği meydana getiren liflerin mukavemeti doğal olarak iplik mukavemetini de etkilemektedir. Sağlam liflerden yapılan ipliklerin mukavemetli daha yüksektir. Bu iplikler yüksek hızlı eğirmeye ve dokuma sırasında iplik kopuşlarının azalmasına yardımcı olmaktadır. Ancak iplik inceldikçe, içindeki lif sayısı da az olacağından lif mukavemetinden yararlanma imkanı azalmaktadır. İplik mukavemetinin yüksek olması ile, iplik kopuşları ve makine duruşları azaltılmış olmakta ve faaliyet verimliliği yükselmektedir.
İplik mukavemetini etkileyen en temel faktörler, hammaddenin cinsi, elyaf inceliği, elyaf uzunluğu, elyaf uzunluk dağılımı ve elyaf mukavemetidir.
Lifleri bir arada tutmak, liflere kalıcı bir görünüm vermek ve liflerin biribirilerine dokunan yüzeylerini arttırmak amacı ile ipliklere büküm uygulanmaktadır. Bükümün arttırılması ile de ipliğe bir miktar mukavemet verilmektedir, ancak bu etki fazla değildir.
İşletmeler kendi imkanları ile veya yetkili laboratuvarlardan alacakları hizmetler ile iplik mukavemetini belirlemektedir. İplik mukavemetini ölçmek için çeşitli cihazlar ve mukavemet birimleri kullanılmaktadır. Bu yüzden bu değerler verilirken, hangi test cihazlarının ve hangi mukavemet biriminin kullanıldığı mutlaka belirtilmelidir.
İplik mukavemeti, üretim sırasında çekme, germe ve benzer işlemler açısından da ayrıca önem taşımaktadır.
Tekstil ürünlerinin ve üretimde kullanılan malzemelerin fiziksel testleri arasında gerçekleştirilen iplik mukavemet testlerinde ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Bu standartlardan birkaçı şu şekildedir:
- TS EN ISO 2062 Tekstil - Paketlerden alınan iplikler - Tek ipliğin kopma mukavemetinin ve kopma uzamasının tayini
- ASTM D2256 İpliklerin gerilme özellikleri için tek telli yöntem ile standart test yöntemi
- ASTM D885 Üretilmiş organik esaslı liflerden elde edilen lastik kordonları, lastik kord kumaşları ve endüstriyel filament iplikler için standart test yöntemleri