İplik Numarası - İplikten
Dokuma kumaşlarını meydana getiren atkı ve çözgü ipliklerinin numaralarını tespit etmek üzere kullanılan çeşitli sistemler bulunmaktadır. Bu sistemler bölgelden bölgeye, ülkeden ülkeye, kısaca yörelere göre değişiklik göstermektedir. Bunun nedeni, her yörede kullanılan iplik çeşitlerine, özelliklerine, daha önemlisi hammaddesine göre numaralandırma sistemlerinin farklı olmasıdır. Ancak yine de bu numaralandırma sistemlerini temelde ikiye ayırmak mümkündür: ipliklerin uzunuklarına göre ve ağırlıklarına göre.
Uzunluğa göre iplik numaralandırma sistemlerinde belli bir ağırlığa tekabül eden iplik uzunluğu esas alınır. Pamuk, yün, viskon, akrilik, kesik elyaf polyester ya da harman iplikler gibi bütün kısa elyaftan eğirilen ipliklerde bu sistem kullanılmaktadır. Kumaştan belli uzunlukta ve sayıda iplikler sökülür. Bir ipliğin üzerindeki kıvrımlar açılarak uzunluğu ölçülür. Sökülen iplikler hassas terazide tartılır ve ağırlığı tespit edilir. Arkasından toplam kıvrımsız iplik uzunluğu toplam ağırlığa bölünür. Bu Nm cinsinden iplik numarasıdır. Bu değer 1.693’e bölünerek Ne cinsinden iplik numarası tespit edilir. Ülkemizde Ne numaralandırma sistemi kullanılmaktadır.
Ağırlığa göre iplik numaralandırma sistemlerinde belli bir uzunluğa tekabül eden iplik ağırlığı esas alınır. Polyester, licra, naylon ve benzeri filament ipliklerin numaralandırmasında bu sistem kullanılır.
Akredite olmuş laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Bu kapsamda iplik numarası (iplikten) tespit edilirken şu standartlar esas alınmaktadır:
- TS 244 EN ISO 2060 Tekstil - İplikler - Doğrusal yoğunluk (birim uzunluk başına kütle) tayini - Çile metodu
- ASTM D1907 çizgi yöntemiyle ipliğin çizgisel yoğunluğu (iplik numarası) için standart test yöntemi
Bunun yanında laboratuvarların hızlı, kaliteli ve güvenilir sonuçlar elde edebilmek için, son teknoloji ürünü cihazlara ve ekipmanlara sahip olmaları ve deneyimli ve eğitimli bir çalışan kadrosuna sahip olmaları ayrıca önemlidir.