İplik Numarası - Kumaştan
Tekstilde kumaşın üretimi için temel hammadde olan iplik, liflerinin temizlenmesi, parelelleştirilmesi, istenen uzunluğa kadar çekilmesi ve inceltilmesi, bükülerek dayanıklılık kazandırılması ve bobinlere sarılması gibi belli aşamalardan geçtikten sonra kullanıma hazır hale gelmektedir. İpliklerin inceliği veya kalınlığı, kumaşın sağlamlığından, düzgün bir yüzeye sahip olmasına kadar birçok noktada etkilidir. Bu arada kumaşı dokuyacak makinaların çalışır aksamı da ipliğin ince veya kalın olmasına göre değişir. Bu yüzden ipliklerde numaralandırma önemli bir işlemdir.
İplik inceliğinin tespit edilmesinde, ölçülmesi kolay iki özelliği kullanılmaktadır. Bunlardan birincisi ağırlık numaralandırma sistemi, diğeri ise uzunluk numaralandırma sistemidir.
Ağırlık esasına göre numaralandırma sisteminde iplik numarası birim uzunluğa tekabül eden ağırlık ile ifade edilmektedir. Bu sisteme direkt numaralandırma sistemi de denmektedir. Uzunluk esasına göre numaralama sistemine ise indirek numaralandırma sistemi denmektedir. Bu sistemde iplik numarası, birim ağırlıktaki uzunluk ile ifade edimektedir.
Dokuma kumaşları üretilirken kullanılan atkı ve çözgü ipliklerinin numaralarının tespit edilmesi için, önce bu iplikilerin boyutları belli ölçülerde olan bir kumaştan sökülmesi gerekmektedir. Arkasından çözgü iplikleri ve atkı iplikleri için ayrı ayrı uzunluk ve ağırlık ölçümleri yapılarak iplik numaraları hesaplanmaktadır.
Akredite olmuş laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Bu kapsamda iplik numarası (kumaştan) tespit edilirken şu standartlar esas alınmaktadır:
- TS 255 Dokunmuş kumaşlar - İmal tarzı - Analiz metotları - Kumaştan çıkarılan ipliğin doğrusal yoğunluğunun tayini
- ISO 7211-5 Tekstil - Dokuma kumaşlar – Üretim - Analiz yöntemleri - Bölüm 5: Kumaştan çıkarılan ipliğin doğrusal yoğunluğunun saptanması
- ASTM D1059 Kısa mesafeli örneklere dayalı iplik numarası için standart test yöntemi
Bütün laboratuvarların işletmelere hızlı, kaliteli ve güvenilir sonuçlar verebilmeleri için, güçlü bir teknolojik altyapıya ve deneyimli ve eğitimli bir çalışan kadrosuna sahip olmaları gerekmektedir.