Kumaş Eni
Dokuma kumaş analiz çalışmaları, herhangi bir dokuma kumaşın kullanım özelliklerini belirlemek amacı ile belli kriterleri tespit etmek için yapılmaktadır. Kumaşın parametreleri olarak ifade edilen bu özellikler tespit edildikten sonra, gerekli diğer dokuma üretim hesapları da yapıldıktan sonra kumaşın üretimine başlanmaktadır.
Elde bulunan bir dokuma kumaşını aynı özelliklerde yeniden üretebilmek için, yapılacak kumaş analizlerine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu şekilde analiz ile elde edilen bilgiler üretim tezgahlarına yansıtılarak, üretime başlamadan önce gerekli ayarlar ve düzenlemeler yapılır. Kumaş analizinin doğru yapılmış olması, üretilen kumaşın başlangıçta istenilen özellikleri verebilmesi açısından çok önemlidir.
Bir dokuma kumaşın özellikleri şu parametreler ile tespit edilmektedir: dokuma örgüsü, atkı ve çözgülerin sıklığı, atkı iplikleri cins ve numaraları, atkı ve çözgülerin kıvrım oranları, kumaş birim ağırlığı, kumaşın rengi, elyaf özellikleri ve benzerleri. Kumaş enini ölçmek de bu parametreler arasındadır.
Kumaş eni, kumaşın bir kenarından diğer kenarına kadar olan uzaklığıdır. Kumaş eni ölçümü, kumaş kenarına dik olarak yapılır ve genelde kenar bölgesi dikkate alınmaz. Ölçüm yapılırken kumaş düz bir şekilde tezgahın üzerine yayılmış olmalı, üzerinden kırışıklıklar veya katlar olmamalı ve gergin olmayacak bir şekilde serilmiş olmalıdır.
Akredite olmuş laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Bu kapsamda kumaş eninin tespit edilmesinde şu standartlar esas alınmaktadır:
- TS EN 1773 Tekstil - Kumaşlar - Genişlik ve uzunluğun tayini
- ISO 3932 Tekstil - Dokuma kumaşlar - Parçaların genişliğinin ölçülmesi
- ASTM D3774 Tekstil kumaş genişliği için standart test yöntemi
Kumaş enini belirleyecek laboratuvarların, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esalarına uygun şekilde ulusal veya uluslararası yabancı kuruluşlardan akredite olmaları gerekmektedir. Aynı zamanda güçlü bir altyapıya ve deneyimli ve eğitimli bir çalışan kadrosuna sahip olmak da gerekmektedir.