Tekstil Kumaşları Dökümlülük Tayini
Tekstil sektöründe son günlerde, teknoloji ile paralel olarak daha objektif ölçüm teknikleri gelişmiş ve kumaşların estetik tutumlarının ölçümünde önemli ilerlemeler olmuştur. Kumaşların dökümlülük ve eğilme özellikleri, kumaş konforu açısından değerlendirildiğinde, tekstil malzemelerinin seçimini, tasarımını ve görünümünü etkileyen başlıca parametrelerdir.
Dökümlülük, kumaşın görünümüne etki yapan önemli özelliklerden biridir. Basit bir anlatımla, kumaşın kendi ağırlığı altında şekil değiştirme davranışıdır denebilir. Kumaşın kullanım sırasında nasıl görüneceği konusunda en önemli kriterdir.
Bir kumaşın dökümlülüğü, giysi olarak dikildikten sonra vücut üzerinde ne şekilde aldığı, vücudu nasıl sardığı, nasıl durduğu, kumaş olarak şekli, kalıbı, büzgüsü, kırması ya da plisinin ne şekilde olduğu ile ilgilidir.
Esas olarak bütün kumaşların kendine göre bir dökümü bulunmaktadır. Pamuklu elyaf, ipek veya viskon kumaşlar güzel bir dökümlülüğe sahiptir. Kumaşın dökümlülüğü, yoğunluğu, yumuşaklığı ve ağırlığı ile ilgilidir.
Kumaşın terbiye işlemleri sırasında kullanılan bir takım yumuşatıcı maddeler, kumaşa dökümlülük de kazandırır. Örneğin silikonlu apre maddeleri, bu konuda mükemmel sonuç verirler. Kumaş daha dolgun bir yumuşaklık kazanır. Ancak, katyonik yumuşatıcı maddeler kullanıldığı zaman elde edilen etki, kumaşın ne kadar fazla kullanıldığına bağlı olarak değişmektedir. Bu maddeler kumaşa dolgunluk vermeden sadece aşırı bir yumuşaklık kazandırırlar.
Kumaşın en ve boy stabilitesini sağlamak için, yani kumaşın birçok yıkamadan sonra alacağı şekle sokmak için, buruşuklukları açarak ütülemek işlemine sanfor işlemi denmektedir. Bu işlem, kumaşın son tutumunu iyileştirmek ve kumaşa dökümlülük kazandırmak bakımından çok önemilidir.
Akredite olmuş laboratuvarlarda gerçekleştirilen fiziksel testler için, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Bu kapsamda tekstil kumaşlarında dökümlülük tayini için yapılacak testlerde şu standart dikkate alınmaktadır: TS 9693 Tekstil - Kumaşlar - Dökümlülük tayini.