Su Haslığı
Su haslığı belirleme çalışmaları, kısa veya uzun süreli olarak su içinde kalacak boyalı veya basılı tekstil ürünlerinin su etkisine karşı ne kadar dayanıklı olabildiklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Yani bu ürünlerin, normal ortam sıcaklığında belli bir miktar su içinde bekletilmeye karşı dayanımları ölçülmektedir. Bu testlerde, bitişik boyanmamış ürün üzerine boyar maddelerin bulaşması belirlenmiş olmaktadır. Boyar madde molekülleri, elyaf üzerinde konsantrasyonun yüksek olduğu bölgelerden, düşük olduğu bölgeler yönünde hareket etmektedir. Test edilecek örneğin standartlara uygun saf su içinde renginde bir değişiklik olup olmadığı ve kullanılan refakat kumaşına renk verip vermediği belirlenmektedir.
Refakat kumaşları, ölçüm yapılacak renkli kumaş örneğinin aynı ortamda bulunabileceği diğer malzemelere karşı tutumunun tespit edilmesi için farklı malzemelerden yapılmış olan ve standartlarda açıklanan sıklık ve gramajlarda bulunan kumaşlardır. Test sırasında refakat kumaşı test edilecek kumaşa dikilir.
Üzerinde tek renk bulunan kumaşlarda bir örnek, çok renkli kumaşlarda ise her renkten ayrı ayrı örnek alınması gerekmektedir. Her bir örnek iki refakat kumaşının arasına konur ve bir kenar boyunca birlikte dikilir. Refakat kumaşları iki adet boyasız kumaştır. Bunlardan biri test edilecek kumaş örneği ile aynı elyaf türünden, diğeri ise standartta gösterilen türden olmak zorundadır. Örneğin pamuk için refakat kumaşı yün olmalıdır.
Uygulanan işlem sonrasında örnek kumaşın rengindeki değişiklik ve refakat kumaşlarındaki boyadan ötürü oluşan kirlilik gri skala ile tespit edilmektedir (TS 423-3 EN 20105-A03).
Tekstil ürünlerinde, kumaşların ıslak halde kalmaları sonucunda ortaya çıkacak renk değişimlerini ve bu durumda başka ürünleri kirletmelerini belirlemek amacı ile yapılan su haslığı, şu standarda uygun şekilde belirlenmektedir:
- TS EN ISO 105-E01 Tekstil - Renk haslığı deneyleri - Bölüm E01: Suya karşı renk haslığı