Sürtme Haslığı
Boyanmış olan iplikler, daha sonra dokuma sırasında sürtünmenin etkisi ile sürtünen kumaşı lekeleyebilirler. Sürtme haslığının tespit edilmesi, bu tür bir lekelenmenin olup olmadığını tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Bu testlerin yapılma amacı, çile halinde bulunan boyanmış ipliklerin sürtünme etkisi ile renk bırkıp bırakmadığını görmektir.
Yapılan çalışmalar sonunda kumaşın üzerindeki lekelenme değeri gri skalaya göre yapılmaktadır (TS 423-3 EN 20105-A03 Tekstil - Renk haslığının tayini metotları - Bölüm A03: Renk akmasının değerlendirilmesinde gri skalanın kullanılması). Elde edilen değer 4 ve daha yukarı çıkmış ise kumaşın sürtme haslığı iyi kabul edilir. Aksi halde kumaş yeniden yıkamaya gönderilir. Testler yaş ve kuru sürtme haslığı olmak üzere iki yoldan gerçekleştirilir. Değerlendirme için, içinde D65 gün ışığı bulunan ışık kabini kullanılır.
Sürtme haslığı değerlendirme çalışmalarının kondüsyon ortamında yapılması gerekmektedir. Yetkili laboratuvarlarda, kondüsyon odaları, 20 derece oda sıcaklığı ve yüzde 65 oranında bağıl nem koşullarını taşıyan odalardır.
Sürtme haslığı, dokuma kumaşlarda kumaşın iç yüzeyine, örme kumaşlarda ise kumaşın dış yüzeyine uygulanmaktadır.
Tekstil ürünlerinde, kumaşların sürtme yolu ile diğer tekstil ürünlerini ne derece kirlettiklerini tespit etmek amacı ile yapılan sürtme haslığı, şu standarda uygun şekilde belirlenmektedir:
- TS EN ISO 105-X12 Tekstil - Renk haslığı deneyleri - Bölüm X12: Sürtmeye karşı renk haslığı tayini
Sürtme haslığı belirleme çalışmalarının, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esaslarına uygun şekilde ulusal veya uluslararası akreditasyon kuruluşlarından akredite olan laboratuvarlarda yapılması gerekmektedir. Bu laboratuvarlar, güçlü bir teknolojik altyapıya ve eğitimli ve deneyimli bir çalışan kadrosuna sahiptir ve en doğru, güvenilir ve kesin sonuçları hızlı bir şekilde verebilmektedir.