BHT, butil hidroksi toluen isimli kimyasal maddenin kısa ismidir. Tekstil sektöründe bu madde poliamid ve protein esaslı lifler için optik beyazlatıcı olarak kullanılmaktadır. Optik beyazlatıcılar, sabun ve deterjan sektöründe tüketimi gittikçe artan ve tekstil sektöründe de gittikçe daha fazla kullanılan yardımcı maddelerdir. Bu organik bileşenler, günümüzden elli yıl kadar önce bulunmuştur ve sadece tekstil ve deterjan sektöründe değil plastik, kağıt ve boya sektörlerinde de kullanılmaktadır.

Sektörlere göre optik beyazlatıcıların kullanım alanları ve ağırlıkları şu şekildedir: deterjan karışımlarında yüzde 40, kağıt üretiminde yüzde 30, sentetik lifler ve plastik üretiminde yüzde 5 ve tekstil üretiminde yüzde 25.

Optik beyazlatıcılar insan gözünün görmediği mor ötesi ışınları emen ve bu ışınları gözün görebildiği spektrum bölgesine kaydırarak yansıtan maddelerdir. Optik beyazlatıcılar piyasada ağartıcılar, beyazlatıcılar veya parlaklık verici maddeler olarak bilinir.

Tekstil sektöründe optik beyazlatıcılar ön terbiye işlemleri aşamasında kullanılmaktadır. Genelde beyaz ürünlerde çok yüksek beyazlık talep edildiği için, ağartma işlemi dışında ilave olarak bir de optik beyazlatma işlemi yapılmaktadır.

Optik beyazlatıcı maddeler, elyaf, iplik, örme veya kumaş gibi tekstil ürünlerine kesikli veya kesiksiz olarak uygulanır. Boyar maddelerden farklı olarak bu işlem, ağartma veya apre işlemleri ile birlikte uygulanabilir.

Optik beyazlatıcıların aktivitesi “E” değeri ile gösterilmektedir. Optik yoğunluk en yüksek emilişin gerçekleştiği dalga boyunda ölçülür. Bu değer en fazla E 1/1 olmalıdır. Ülkemizde genelde deterjan sektöründe kullanılan bileşiklerin E 1/1 değeri 400, tekstil sektöründe ise 200 olduğu söylenmektedir.

Tüketicilere güvenilir ürünler sunmak amacı ile tekstil ürünlerinin BHT içeriklerini belirlemek önemlidir. Yetkili laboratuvarlar tarafından, bu çalışmalar yapılmakta ve bu çalışmalarda şu standart esas alınmaktadır:

• EKOTEKS 23