Kozmetiklerde Serbest Formaldehit Tayini
Kozmetik ürünlerde, mikroorganizma yoğunluğunun artması insan sağlığı açısından önemli bir tehlike oluşturmaktadır. Mikrobiyal üremeyi önlemek için de bu ürünlere koruyucu olarak bilinen bir takım kimyasal maddeler ilave edilmektedir. Ancak kozmetik ürünlere ilave edilecek bu koruyucu maddelerin, ürünün formülünde yer alan diğer maddeler ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu ürünleri kullanan insanlarda toksik, alerjik veya cildi tahriş edici etkilerin ortaya çıkmaması gerekmektedir
Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında çıkarılan Türk Kozmetik Kanunu’na göre tüketiciye sunulan kozmetik ürünlerin, hedef kitlenin sağlığı açısından test ve analizlerinin yaptırılması gerekmektedir. Bu yasa, kozmetik ürünlerin güvenli, etkili ve kaliteli bir şekilde tüketicilere sunulması için, bu ürünler piyasaya arz edilmeden önce bildirimlerinin yapılması, piyasa gözetim ve denetimlerinin yapılması ve üretim yerlerinin denetlenmesi konularında esaslar içermektedir. Yasaya göre içeriğinde hiçbir şekilde veya belirlenen değerlerin üzerinde bulunmaması gereken kimyasal maddeler içeren kozmetik ürünler piyasaya sunulamaz.
Formadehit de bu kapsama giren zehirli kimyasal maddelerden biridir. Kimya sektöründe çok yaygın bir şekilde üretilmekte ve kullanılmaktadır.
Koku eşiği 1 ppm civarındadır ancak sürekli olarak maruz kalınması halinde kişiler bu kokuya alışabildiğinden sadece koku, uyarıcı bir faktör olarak kabul edilmemektedir. Gaz halinde bulunan formaldehit, solunması durumunda uyuklama, baş ağrısı, baş dönmesi, yorgunluk ve deri döküntüsü gibi sağlık problemlerine neden olmaktadır. Sıvı halde kullanılan formaldehit ise cilt yolu ile vücut tarafından emilmekte ve vücuda zararlı olabilmektedir. Formaldehit insanlarda kanser yapıcı özelliktedir.
Yetkili laboratuvarlar tarafından kimyasal ve ekolojik testler kapsamında, kozmetiklerde serbest formaldehit miktarını tayin etmek için de bir takım testler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda şu standart esas alınmaktadır:
- TS 10235 Kozmetikler - Serbest formaldehit tayini - Kolorimetrik ve titrimetrik metot