Nem Oranı Tayini
Tekstil liflerinin en önemli özelliği, belli bir sıcaklık ve bağıl nem ortamında suyu emebilme yeteneğidir. Absorbe edilen nem miktarı, elyafın türüne ve bulunduğu ortamın nem durumuna göre değişmektedir.
Normal koşullarda nemli bir ortamda bulunan bir kumaş, havadaki nemi üzerine çerek ve ıslanır. Buna karşılık nemli ve ıslak bir kumaş, kuru bir havada bekletilecek olusa, bu defa üzerinde bulunan suyu kaybetmeye başlar. Bir elyaf eğer çok çabuk su toplayabiliyorsa, aynı hızda kuru ortamda kurur.
Ancak nem toplama ve salıverme hızı ile nem çekme miktarı birbirlerinden farklı kavramlardır. Tekstil ürünlerinde nem miktarı, yüzde nem ve mutlak nem olmak üzere iki şekilde ifade edilmektedir. Yüzde nem demek, bir kumaşın topladığı su miktarının, o kumaşın nemli ağırlığına oranı demektir. Mutlak nem ise, bir kumaştaki su miktarının o kumaşın kuru ağırlığına oranı demektir.
Yünler, aynı bağıl neme sahip bir ortamda bulunan lifler içinde, en fazla nem çeken liflerdir. Yünleri ipek, keten, pamuk ve diğer sentetik ipler takip eder. Örneğin cam elyaf hiçbir şekilde nem çekmez.
Doğal lifler çok fazla miktarda nem çekerler, ancak ele alındıkları zaman kuru hissedilirler. Bu yüzden tekstil sektöründe, lifler üzerinde bulunabilecek nem miktarlarına sınırlama getirilmiştir. Örneğin bazı liflerin labul edilebilir nem miktarları şu şekilde sınırlandırılmıştır: pamuk yüzde 7-8,5 arası, keten yüzde 12, ipek yüzde 11, yün yüzde 13-19 arası ve viskoz ipeği yüzde 11-13 arası.
Yetkili laboratuvarlarda, ipliklerin nem oranı tayini de yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında esas alınan standart şudur:
- TS 467 Tekstil malzemelerinde mevcut nem ve nem kazanma tayini metotları
Bu standart, tekstil ürünlerinde bulunan nem ve nem alma miktarlarının tayin edilesine yönelik üç ayrı yöntemi kapsamaktadır.