O-Fenilfenol Tayini
Tekstil sektöründe, yapay liflerden üretilen kumaşlarda boyama yöntemlerinden biri carrier ile boyama tekniğidir. Carrier tekniğine göre boyama işlemi, çektirme yöntemi ile yapılmaktadır. Carrier, taşıyıcı anlamına gelen ve polyesterin boyanması işleminde kullanılan yardımcı bir maddedir. Polyester lifi, dispers boyar maddeler kullanılarak, carrier boyama yöntemine göre boyama işlemi, normal atmosfer basıncında ve 100 derecenin altında ısıda yapılmaktadır. Carrier ile boyama yönteminde boyar madde çekimi 85 derecede bile iyi netice vermektedir ve uzun süre kaynatılması istenmeyen tekstil ürünlerinin boyanmasında bu yöntem tercih edilmektedir.
Carrier yöntemi ile polyesteri düşük ısılarda boyamak, bu yöntemin iyi yönüdür ama, boyama maliyeti yüksektir ve boyama sonrasında ürün üzerindeki artıkları uzaklaştırmak güçtür. Ayrıca bu yöntemin, çevre kirliliği yaratması, ışık haslıklarını etkilemesi ve koyu renk boyamada istenen etkiyi göstermemesi gibi olumsuz yönleri bulunmaktadır.
Carrier yöntemi ile boyama işleminde kullanılan bazı carrier çeşitleri arasında yüksek moleküllü bir fenol olan o-fenilfenol da bulunmaktadır. Ancak bu kimyasal madde insan sağlığı için zararlıdır ve bir tekstil ürününde kullanılan miktarının tespit edilmesi önemlidir.
Yerli veya yabancı akreditasyon kuruluşlarından, TS EN ISO/IEC 17025 standardı kapsamında akredite olan laboratuvarlarda yapılan kimyasal ve ekolojik testler arasında, tekstil ürünlerinde o-fenilfenol miktarını tayin etmek için testler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda şu standartlar esas alınmaktadır:
- ISO 17070 (IULTCS/IUC 25) Deri - Kimyasal testler - Tetraklorofenol-, triklorofenol-, diklorofenol-, monoklorofenol- izomerleri ve pentaklorofenol içeriği tayini
- 64 LFGB B 82.02-8 Deri ve tekstil - Kimyasal deneyler - Pentaklorofenol içeriğini belirleme
- DIN 53313 Deri testi - Pentaklorfenol içeriğinin belirlenmesi
Laboratuvarlar kaliteli, hızlı ve güvenilir sonuçlar alabilmek için en son teknolojiye uygun bir altyapıya ve eğitimli ve deneyimli bir çalışan kadrosuna sahip olmak zorundadır.