Poliklorlu Bifeniller
Küresel kirlenme artık bütün canlıların yaşamını tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Günümüzde artık çevre bilinci yükselmekte ve üretici firmalar çevreye duyarlı ürünler üretmek konusunda zorlanmaktadır. Gelişmiş ülkelere ihracat yapan tekstil firmaları için tekstil ürünlerinin organik olması gittikçe önemli bir durum olmuştur. Bilinen yöntemler kullanılarak yapılan üretimin zararları bilinmekte ve organik üretimin önemi gittikçe artmaktadır.
Poliklorlu bifeniller, bir molekül olan bifenile bağlı 1 ile 10 klor atomundan meydana gelen organik bileşiklerdir. Bifeniller, her birinde altı karbon atomu olan iki benzen halkasından oluşmaktadır.
Poliklorlu bifenillerin birçok kullanım alanı bulunmaktadır. Örneğin kondansatörler ve transformatörler için soğutucu ve yalıtım sıvısı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca elektronik ekipmanların ve elektrik kablolarının esnek PVC kaplamalarında da dengeleyici bir katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Tekstil sektöründe boyalarda ve yapıştırıcılarda kullanılmaktadır. Yine tekstil sektörünü ilgilendiren yönü ile pestisitlerin katkı maddesi olarak da kullanılmaktadır.
Poliklorlu bifenillerin üretimi 1970’li yıllarda zehirleyici özellikleri dikkate alınarak yasaklanmıştır. Bu madde hayvanların vücutlarında birikmekte, çevre kirliliğine neden olmakta ve kalıcı organik kirlenmeye yol açmaktadır.
Bu yüzden tekstil ürünlerinde poliklorlu bifenillere rastlanmaması gerekmektedir. Yerli veya yabancı akreditasyon kuruluşlarından, TS EN ISO/IEC 17025 standardı kapsamında akredite olan laboratuvarlarda yapılan kimyasal ve ekolojik testler arasında, tekstil ürünlerinde poliklorlu bifenillerin miktarını tayin etmek için de bir takım testler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda şu standartlar esas alınmaktadır:
- EPA Method 8270C Gaz kromatografisi veya kütle spektrometrisi ile yarım organik bileşikler
- DIN 51527-1 Petrol ürünlerinin testi - Poliklorlu bifenillerin belirlenmesi (PCB) - Sıvı kromatografi tarafından öncelikli bazı seçilmiş PCB bileşiklerinin elektron kapture dedektörü kullanarak gaz kromatografisi ile tayini
- EPA Method 3545A (SW-846) Basınçlı sıvı ekstraksiyonu (PFE)