Uçucu organik maddeler (VOC), insan sağlığına ve çevreye zarar veren kimyasal maddelerdir. Çevreye salınan uçucu organik maddelerin miktarını azaltmak ve insan sağlığını ve çevre koşullarını korumak amacı ile uluslararası düzeyde çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.

Uçucu organik bileşikler sanayi tesislerindeki faaliyetlerden kaynaklanan en önemli kirleticiler arasında bulunmaktadır. Avrupa Birliği tarafından, uçucu organik maddelerin sınırlandırılmasına, takip edilmesine ve kontrol altına alınmasına yönelik bir takım direktifler çıkarılmıştır. Örneğin,

• 99/13/AT sayılı direktif, belli faaliyetler ve tesislerde organik solventlerin kullanılmasından kaynaklanan uçucu organik bileşik miktarlarının sınırlandırılması ile ilgilidir.
• 2004/42/AT sayılı direktif, belli boya ve vernik ürünlerinde kullanılan organik çözücülerin neden olduğu uçucu organik maddelerin miktarlarının sınırlandırılması ile ilgilidir.

Tekstil sektöründe çeşitli terbiye ve apre işlemleri, kurutma işlemleri ve bir takım çözücülerin kullanılması, uçucu organik madde emisyonlarının oluşmasına neden olmaktadır. Tekstil işletmelerinde olası emisyonların sınır değerleri, 2009 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde açıklanmıştır.

Organik uçucu bileşikler alifatik veya aromatik yapıda ve atmosferik reaksiyon ile hava kirliliği yaratan hidrokarbonlardır. Bu maddeler hava ile birlikte solunduğu zaman insanlarda ciddi sağlık problemlerine neden olmaktadır. Uçucu maddelerin zararlı etkilerinden korunmak için standartlara uygun çekilde uçucu organik bileşik ölçümlerinin düzenli aralıklarda yaptırılması gerekmektedir.

Tekstil sektörü açısından uçucu madde içeren ürünler arasında, boya incelticileri, su bazlı olmayan yapıştırıcılar, solventler, boya çıkarıcıları ve sprey boyalar bulunmaktadır.

Endüstriyel süreçlerde açığa çıkan uçucu organik bileşikleri, hava kalitesinin düşmesine ve çevre kirliliğine neden olmaktadır ve bu maddeleri içeren ürünlerin kullanımını azaltmak gerekmektedir. Bütün ülkeler emisyon sınırlarını sürekli aşağıya çekmeye çalışmakta ve sürekli ölçüm ve analizler yapmaktadır. Tekstil işletmeleri açısından da bu testleri yaptırmak önemlidir.

Yetkili laboratuvarlarda, tekstil ürünlerinde uçucu organik bileşiklerin varlığını ve miktarını belirlemek üzere çeşitli testler yapılmaktadır.