Tekstil sektöründe giysilik derilerin, ayakkabı yüzlüklerinin ve saraciyelik derilerin en önemli özelliklerinden biri, derinin sürtünmelere karşı mukavemet gücüdür. Çünkü bu deri ürünleri kullanım sırasında, birlikte kullanıldıkları diğer tekstil ürünleri ile sürekli olarak bir sürtünme durumundadır. Bu sürtünmeler sonucunda, derilerin kullanım özelliklerini iyileştirmek için yapılan işlemler (finisaj) zarar görüp bozulmaktadır. Bilhassa ıslak ve nemli ortamlarda kullanılan deri ürünlerde sürtünmeler daha fazla zarar vermektedir. Bu yüzden deri malzemeler, sürtünme hareketine maruz bırakılmakta ve mukavemetleri test edilmektedir.

Laboratuvarlarda testler için sürtünme haslığı cihazları kullanılmaktadır. Ayrıca bu testler kondüsyon ortamında gerçekleştirilmektedir. Kondüsyon odaları, 20 derece oda sıcaklığı ve yüzde 65 oranında bağıl nem koşullarını taşıyan odalardır.

Deride sürtme haslığı testleri, derilerin sürtünme yolu ile ne kadar zarar gördüklerini ve diğer tekstil ürünlerini ne derece kirlettiklerini tespit etmek amacı ile yapmaktadır.

Bazik boyalar deriye gösteriş ve parlaklık katmak için kullanılır. Ancak bazik boyalar bazı yağ ve solventler ile biraraya geldiğinde erime özelliği göstermektedir. Bazik boyalar ile boyanan deri ürünlerde sürtme hassasiyeti düşüktür.

Akredite laboratuvarlar tarafından, spesifik testler kapsamında derinin tere karşı hassasiyetini tayin etmek için testler yapılmaktadır. Bu testlerde ulusal ve uluslararası alanda yayınlanan standartlar dikkate alınmaktadır. Deride sürtme haslığını tayin etmek için esas alınan standartlar şunlardır:

• TS EN ISO 11640 Deri - Renk haslığı deneyleri - İleri geri sürtme çevrimlerine karşı renk haslığı
• ISO 11640 (IULTCS/IUF 450) Deri - Renk haslığı testleri – İleri geri sürtünme sürecinde renk haslığı

Yukarıdaki standartlar, bir deri yüzeyinin keçe ile sürtmeye karşı direcinin tespit edilmesi için uygulanan bir yöntemi kapsamaktadır.

 

• TS EN ISO 105-X12 Tekstil - Renk haslığı deneyleri - Bölüm X12: Sürtmeye karşı renk haslığı tayini