Kısaca EDTA olarak bilinen kimyasal bileşik, etilen diamin tetraasetik asitin bir kısaltmasıdır. Bu bileşik aslında bir asid bileşiğidir. Birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin, laboratuvarlarda metal iyonları tutmak için, biyokimya ve moleküler biyoloji alanında, enzimlere karşı iyon tüketici olarak kullanılmaktadır. Ancak yaygın bir kullanım alanı da suyun sertliğini maskeleyen ajan olarak kullanılmaktadır.

EDTA bileşiği, beyaz toz halinde kimyasal bir maddedir. Su başta olmak üzere diğer birçok solvent ile kolayca çözünür. Bu bileşik, gıda sektöründe koruyucu olarak, temizlik işlerinde suyu yumuşatmak için, tıpda kurşun zehirlenmelerinin tedavi edilmesinde, temizlik sektöründe sabun yapımında ve şampuanlar ve deterjanların üretiminde kullanılmaktadır.

EDTA bileşiğinin en önemli özelliği, kalsiyum, bakır, magnezyum, çinko, alüminyum, demir, civa, kurşun ve daha birçok metal iyonları ile geniş bir pH aralığında suda çözünmesidir.

Kompleks yapma kapasitesinin çok yüksek olması ve hidrolize karşı direnç gösteriyor olması, EDTA bileşiğinin önemli özellikleridir. Bunun yanında yükselen sıcaklıkta alkali ortamda kararlı bir tutum da sergilemektedir. Bu özelliği en fazla deterjan sektöründe işe yaramaktadır. Deterjanlarda EDTA bileşiklerinin en önemli fonksiyonu, perborat ve perkarbonat ağartma işini kararlı yapmasıdır. Ağır metallerin eser miktarlarını engellemek için yüzde 0,5-0,1 arası EDTA bileşiği yeterli olmaktadır.

Tuvalet sabunu, kalıp sabun ve traş sabunları üretimi sırasında, renk kayıplarını ve küf oluşumu (ekşime ve kokma) önlemek için, EDTA bileşiği eklenmektedir. Bu aynı zamanda sabunun temizleme gücünü de arttırmaktadır. Kalıp sabuna yüzde 0,1-0,2 arası, sıvı sabuna yüzde 1 oranında EDTA bileşiği eklenmesi yeterli olmaktadır.

EDTA bileşiğinin çözünürlüğü ve hidrolize karşı direnci yüksek olduğu için sanayi tipi yağ giderme ve temizleme malzemesi üretiminde de etkili bir maddedir.

 

Akredite laboratuvarlar tarafından deterjanların fiziksel ve kimyasal analizleri kapsamında EDTA tayini analizleri de yapılmaktadır.