Bugünkü formunda olmasa da sabun özelliği gösteren maddelerin MÖ 2500’lü yıllarda kullanıldığına yönelik ifadelere, Sümerliler’den kalma çivi yazısı tabletlerinde rastlanmıştır. Sabun benzeri bileşikleri o yıllarda, zeytinyağı odun külü ile beraber kaynatılarak elde edilmiştir. Bunun yanında, Mısırlılar, Romalılar, Cermenler ve Galyalılar’ın da bugün temizlik maddelerinde kullanılan yüzey aktif maddelere benzeyen bir takım maddeleri, yağlardan elde ettikleri bilinmektedir.

Sabun ilk olarak, sentetik yollardan Leblanc tarafından bulunan yöntem ile üretilmeye başlanmıştır. Leblanc, sodyum klorürden ucuz yoldan sodyum karbonat üreten bir buluş gerçekleştirmiştir (yani yemek tuzundan, sülfürik asitten ve kireç taşından sodyum karbonat elde etmiştir). Bundan öncesinde sabun üretiminde, alkali odun külünün kaba bir şekilde ekstraksiyonu yöntemi kullanılıyordu. Kısaca sabunlar, sodyumun, soda, potasyum tuzları ve yağlı asitlerin küllü suları ile tepkimeye girmesi sonucu elde ediliyordu.

Leblanc’ın sabun yapımında bulduğu yöntem 200 yıldan bugüne değişmeden uygulanmaktadır. Bu yöntemde, katı veya sıvı yağlar parti parti bir alkali ile sabunlaştırılmakta, arkasından karışıma tuz ilave edilerek sabun karışımdan ayrılmaktadır.

Sabun üretimi, sentetik deterjanların kullanılmaya başlanması ile birlikte eski önemini kısmen yitirmiştir.

Sabun üretiminde kullanılan bitkisel veya hayvansal yağların sabunlaşması ile gliserin ve yağ asidi oluşmaktadır. Sabunlaşma işlemi sodyum hidroksit veya potasyum hidroksit ile yapılırsa yağ asidi yerine sodyum tuzu (beyaz sabun) ya da potasyum tuzu (Arap sabunu) elde edilmektedir.

Sabunlaşma reaksiyonu sonrasında arta kalan sodyum hidroksit ve potasyum hidroksit miktarları sabunun pH değerinin hesaplanmasında dikkate alınmaktadır. Bu arada kullanılan yağın cinsine göre yeterli alkali ve tuz oranı hesaplanırken de sodyum hidroksit ve potasyum hidroksit miktarları dikkate alınmaktadır.

Akredite laboratuvarlarda gerçekleştirilen testlerde esas alınan standart şudur:

• TS 54 Sabun

Bu standart, temel maddesi sabun olan, kalıp, toz, granül, krem ve sıvı haldeki temizleme maddelerini kapsamaktadır.