Toplam Aktif Madde Tayini
Akredite laboratuvarlarda toplam aktif madde analizleri, alkol ekstraksiyonu ile gerçekleştirilmektedir. Toplam aktif maddeler, çeşitli yüzeyleri temizleyici nitelikte oldukları için, her türlü temizlik malzemeleri ve deterjanların üretimi sırasında kullanılmaktadır. Ağırlıklı olarak deterjan sektörlerinde kullanılmakta ancak kozmetik ürünlerinin içinde de bulunmaktadır.
Toplam aktif madde tayini işlemleri, üretimin çeşitli aşamalarında yapılabildiği gibi üretimi tamamlanmış ürünlerde de, ürün güvenliğini kanıtlamak amacı ile yapılmaktadır.
Toplam aktif madde analizlerinde genel olarak üç farklı yöntem uygulanmaktadır:
- Test örneğinde sülfatlanmış veya sülfonatlanmamış organik maddelerin bulunması
- Alkol içinde çözünen madde miktarının tespit edilmesi
- Yüzde olarak sodyum klorür miktarının bulunması.
Test örneği içinde sülfatlanmış veya sülfonatlanmamış organik maddelerin aranması yönteminde, deterjan örneğine saf su ilave edilerek çözdürülür. Sonra bu çözeltiye etil alkol ve petrol eteri eklenir ve çalkalanır. Arkasından test yöntemindeki diğer adımlar tamamlanır ve sonunda tarım yapılır.
Alkolde çözünen madde miktarı tespit edilirken, deterjan örneği üzerine alkol ilave edilir ve kuru çözelti elde edilinceye kadar buharlaştırılır. Bu işlemler bir kere daha tekrarlandıktan sonra test yöntemindeki diğer adımlar tamamlanır ve tartım yapılır.
Yüzde olarak sodyum klorür (NaCl) miktarının bulunması yönteminde, bir önceki yöntem ile elde edilen çökelekteki klorür miktarın bilmek gerekmektedir. Daha sonra şu formül uygulanır: Toplam aktif madde yüzdesi + Sodyum klorür yüzdesi = Alkolde çözünen madde yüzdesi + Sülfatlanmamış madde yüzdesi.
Akredite laboratuvarlarda gerçekleştirilen testlerde esas alınan standart şudur:
- TS 518 Sentetik deterjanlar
Bu standart, sentetik deterjanları kapsamaktadır. Oteller, hastaneler, turistik tesisler, yurtlar ve çamaşırhaneler gibi genel kullanımı olan tesislerde yapılan temizlikte ve bulaşık ve çamaşır yıkamada kullanılmak üzere üretilen sanayi tipi deterjanlar ve canlıların temizliğinde kullanılan temizlik maddelerini bu standart kapsamamaktadır.