Bellier İndisi Deneyi
Bellier indisi testleri yapılırken, önce bitkisel sıvı yağ örneği, etanollü KOH çözeltisi kullanılarak sabunlaştırılır. KOH çözeltisi, potasyum hidroksit çözeltisidir. Daha sonra çözünür hale getirilen yağ asitleri soğumaya bırakılır. Arkasından yağ asitlerinin çökmeye başladığı sıcaklık tespit edilir. Bellier indisi, yağ asitleri tuzlarının çökmeye başladığı sıcaklığı ifade etmektedir. Yani çökeltinin olduğu sıcaklık Bellier indisi olarak kabul edilmektedir.
Bellier indisleri ilk defa zeytinyağının ne kadar saf olduğunu anlamak için 1900’lerin başlarında kullanılmıştır.
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından 2004 yılında çıkarılan, Revize Edilen TS 341 Yemeklik Zeytinyağı Standardının Dış Ticarette Zorunlu Uygulamaya Konulmasına İlişkin Tebliğ’de (Tebliğ No: 2004/21), Bellier indisi tayini işleminin, TS 5048 standardına göre yapılacağı ve sonucun zeytinyağının diğer fiziksel ve kimyasal özelliklerini gösteren tabloda verilen değerlere uygun olması gerektiği açıklanmıştır. Bu tabloya göre zeytinyağı elde ediliş yöntemlerine ve üretimde uygulanan tekniklere göre, zeytinyağında sınıflandırma şekli, naturel, rafine ve Riviera olmak üzere üç sınıftır ve natural zeytinyağında Bellier indisi en fazla 17,0 olmak zorundadır.
Gıda analizleri kapsamında yapılan fiziksel analizler arasında Bellier indisi testleri, yerli ve yabancı akreditasyon kuruluşlarından TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre akredite olan laboratuvarlarda yapılır. Bu şekilde sonuçlar daha tarafsız ve güvenilir olmaktadır.
Sözü edilen laboratuvarlar, dünyanın her yerinde kabul gören test yöntemlerine ve test kriterlerine uymakta, bilimsel araştırmaları takip etmekte ve çalışmalarında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartları uygulamaktadır. Bellier indisi testleri yapılırken şu standart esas alınmaktadır:
- TS 5048 Bitkisel yağlar - Bellier indisi tayini
Bu standart, bitkisel sıvı yağlarda Bellier indisinin tayin edilmesine yönelik bir yöntem içermektedir.
Laboratuvarlarda test çalışmaları hassas cihazlar kullanılarak ve deneyimli çalışanların gözetiminde yapılmaktadır.