Donma Noktası Tayini
Bilhassa süte su karıştırılması, çok fazla karşılaşılan bir hiledir. Donma noktası analizleri, bu şekilde yapılan hilenin tespit edilmesi ve katılan su miktarının belirlenmesi açısından önemlidir. Yeni sağılmış ve içine koruyucu madde ilave edilmemiş süte eğer su ilave edilmiş ise, bu durum en kolay şekilde donma noktası tayin yöntemi ile tespit edilir.
Damıtık su esas olarak sıfır derecede donar. Sütün bileşiminde, gerçek çözelti durumunda laktoz ve mineral maddeler bulunmaktadır. bu maddeler yüzünden süt, suya göre çok daha düşük derecelerde donrar. Sütün donma derecesi yaklaşık eksi 0,55 derecedir.
Sütün kaynatılması durumunda bileşiminde bulunan çözünen maddeleri miktarı azalır ve bu durumda sütün donma noktası bir miktar yükselir. Sütün asitlik miktarı yükselirse, bu durum sütün içindeki çözünür maddeleri arttrır ve sütün donma noktası düşer. Süte şeker, soda ve benzer başka eriyen maddeler ilave edildiği zaman da donma noktası düşer.
Bütün bu bilgiler ışığında şu genelleme yapılabilir: sütün donma noktası sıfır dereceye ne kadar yakınsa, o sütün içine o kadar fazla miktarda su ilave edilmiş demektir. Sütün donma noktasını tespit ederken kriyoskop denilen özel aletler kullanılmaktadır.
Özellikle TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre yerli ve yabancı akreditasyon kuruluşlarından akredite olan laboratuvarlarda, sütün donma noktası tayin analizleri de yapılmaktadır. Analiz sonuçlarının güvenilir ve tarafsız olması açısından laboratuvarlar yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uymaktadır. Sütün donma noktası tayininde esas alınan standart şudur:
- TS EN ISO 5764 Süt - Donma noktası tayini - Termistör kriyoskop yöntemi
Bu standart, süt kalitesini tespit etmek için standart bir prosedürü temsil etmektedir. Bu bağlamda, donma noktasının belirlenmesi, sütün su ile seyreltilmiş olup olmadığını doğrulamak için kullanılır.