Bikarbonat Tayini
İnsan yaşamı için en temel madde olan temiz su kaynakları ve bunlara ulaşım, bugün başlıca problemlerden biridir. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan açıklamalara göre dünya nüfusunun 1 milyara yakını güvenli içme suyuna ulaşma hakkından, 2,6 milyardan fazla insan temel sağlık korumasından yoksundur. İnsan hakları açısından güvenli ve temiz içme suyuna ulaşmak ve sağlıklı olmak yaşamsal bir öneme sahiptir ve herkes bu konuda çaba göstermelidir.
Birçok madde doğal kaynak sularında çözünmüş halde bulunmaktadır. Bu maddelerin başında karbonat ve bikarbonat iyonları gelmektedir. Toplum sağlığı açısından sularda karbonat ve bikarbonat iyonlarının bulunmasının herhangi bir tehlike oluşturup oluşturmadığı araştırılmaktadır.
Suların alkalinite değeri, asitleri nötreştirme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Doğal suların alkalinitesi, genel olarak zayıf asitlerin tuzları ile oluşmaktadır. Bunların başında da bikarbonatlar gelmektedir. Bikarbonatlar, karbondioksitin toprakta bulunan bazik maddeler üzerindeki faaliyeti ile sularda oluşmaktadır. Doğal sularda, bikarbonatlar yanı sıra silikatlar, boratlar ve fosfatlar gibi başka zayıf asit tuzları da az miktarlarda bulunmaktadır. Özellikle alglerin ürediği yüzey suları, önemli miktarda karbonat ve hidroksit alkalinitesi içermektedir. Algler suda bulunan serbest veya iyonize karbondioksiti alarak suyun pH değerini çok yükseltirler.
Doğal sularda bulunan karbonat ve bikarbonat iyonlarıbı nötrleştiren hidrojen iyonları miktarına alkalinite denmektedir. Doğal sularda alkaliteyi hidroksitler, karbonatlar ve bikarbonatlar oluşturmaktadır. Sularda karbonat ve bikarbonat miktarları tayin edilirken ilk yapılacak iş suyun pH değerini belirlemektir. Bu nedenle su örneğinin alındığı yerde bikarbonat tayini yapılması gerekmektedir.
Laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında bikarbonat tayini de yapılmaktadır. Bu analizler sırasında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlar esas alınmaktadır. Bikarbonat tayininde başvurulan standart şudur:
- TS 4182 EN ISO 9963-2 Su kalitesi - Alkalinite tayini - Bölüm:2 Karbonat alkalinitesinin tayini
Bu standart, sularda bikarbonat ve karbonat iyonlarının ve karbon dioksit miktarının tayini için uygulanacak yöntemleri kapsamaktadır.