PCB Kalıntısı Analizi
Doğaya karışan kalıcı organik kirleticiler, çok yüksek direnç gösterdikleri için ortamda uzun süre kalmakta, bu yoldan besin zincirine geçerek biyolojik birikime yol açmakta ve bu şekilde insan sağlığı ve çevre koşulları açısından tehlike yaratmaktadır. Üstelik kalıcı organik kirleticiler havanın hareketi ile çok uzun mesafelere ulaşmakta ve geniş bir alana yayılmaktadır. Hayvanların ve insanların dokularında birikerek küresel düzeyde bir sağlık ve çevre problemi oluşturan bu kalıcı organik kirleticilerden biri de kısaca PCB olarak bilinen poliklorlu bifenillerdir. PCB’lerin zararlı etkileri, bu maddelerin bulaştığı gıdalar ile beslenildiği veya bu maddeler solunduğu ya da cilt ile temas ettiği zaman ortaya çıkmaktadır. PCB’lerin en büyük tehlikesi, kanser ve sinir sistemi hastalıklarına neden olmasıdır.
Poliklorlu bifeniller eğer tam olarak yok edilmezlerse veya yakıldıklarında tam bir yanma meydana gelmez ise, çok daha zararlı etkiler ortaya çıkmaktadır. Bu durumda tespit edilen en zehirli bileşikler olan poliklorlu furanlar ve poliklorlu dioksinler ortaya çıkmaktadır.
Gıda sektöründe PCB kaynağı olarak, hayvan yetiştiriciliği, mandıralar, sağımhaneler ve kırpma ahırlarında kullanılan elektrikli cihazlar gösterilmektedir. Poliklorlu bifeniller, bucihazlarda yalıtım ve yağlayıcı maddeler olarak kullanılmaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerinde ve diğer birçok ülkede gıda ve gıda ürünleri içinde bulunan PCB’ler ve dioksinler ile ilgili çok katı yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Bu maddeleri içeren gıda ürünlerinin tüketicilere sunulmaması gerekmektedir. Gıda analiz laboratuvarlarında genelde yüksek çözünürlüklü gaz kromotografisi, kütle spektrometrisi (GC/MS) ya da gaz kromotografisi, kütle spektrometrisi (GC-MS) yöntemleri kullanılmaktadır.
Laboratuvarlarda, gıda ürünlerinde PCB kalıntısı analizleri de yapılmaktadır. Ayrıca ülkemizde ve yabancı ülkelerde faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından hazırlanan standartlara ve dünyada kabul gören analiz yöntemlerine ve test kriterlerine de uyulmaktadır.