Yağ ve Ham Yağ Tayini
Gıda sektöründe hayvansal üretimde en önemli husus kaliteli yem kullanılmasıdır. Özellikle karma yemler belli standartlara uygun şekilde üretilmelidir. Bu durumda bileşimleri garanti edilmiş olmaktadır. Yasal düzenlemeler gereğince, yem üretim ve satış yerlerinden numune alınarak sürekli denetimler yapılmakta, yemlerin kalite kontrolleri yapılarak hileli yemlerin piyasaya sunulmasına engel olunmaktadır.
Yemlerin kalitesinin belirlenmesinde en önemli noktalar içeriklerindeki yağ ve karbonhidrat miktarlarıdır. Hayvanlar enerji ihtiyaçlarını yem içeriğinde bulunan karbonhidrat ve yağlardan karşılamaktadır.
Yağların enerji kaynağı olmaları yanında bir başka işlevi ise, yağda eriyen vitaminleri taşımaları ve bu vitaminlerin bağırsaklarda emilmelerine destek olmalarıdır.
Yemlerde belli miktarda yağların bulunması gereklidir. Yapısal karbonhidratlardan olan selüloz, hemiselüloz ve lignin ise hayvanlar tarafından kolay sindirilmez ve karma yemlerde fazla bulunmaları istenmez. Bu yüzden yemlerin yağ, selüloz, nişasta içerikleri ve standartlara uygunluğu mutlaka kontrol edilmek zorundadır.
Hayvan yemlerinde ham yağ tayini yapılırken, yem örneği, etil, eter, benzen veya petrol eteri türünden yağ çözücü maddeler ile ekstrasyona tabi tutulmakta ve yağ örnekten ayrılarak tartılmaktadır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından çıkarılan Yemlerin Piyasaya Arzı ve Kullanımı Hakkında Yönetmelik ekinde, yem maddeleri ve karma yemlerin besin maddesi bileşenleri ile ilgili sınır değerler verilmiştir (Ek 4). Buna göre, ham yağ için şu tolerans değerler uygulanır:
- Yüzde 24 ve üzeri beyan edilen değerler için artı eksi 3 birim
- Yüzde 8 üzerinde ve yüzde 24 altında beyan edilen değerler için, beyan edilen değerin artı eksi yüzde 12,5’u
- Yüzde 8’den az beyan edilen değerler için artı eksi 1 birim
Yetkili laboratuvarlar tarafından, kimyasal gıda analizleri kapsamında, yağ ve ham yağ tayini çalışmaları yapılmaktadır. Bu analizler sırasında ilgili yasal düzenleme esaslarına ve ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uyulmaktadır.