Günümüzde dünyanın hiçbir yerinde sıfır kirlilik taşıyan bir gıda bulmak imkanı yoktur. Gıdalar en üst düzeyde organik koşullarda yetiştirilse bile gıdaların saklama koşullarına bağlı olarak çeşitli maddeler buluşmaktadır. Sütte de durum farklı değildir.

Çiğ sütte yapılan fiziksel analizlerden biri de kir miktarı tayinidir. Sütün kirlenmesi demek, içinde toz, kıl, gübre, böcek ve bitki artıkları gibi yabancı katı maddelerin bulunması demektir. Yetkili laboratuvarlarda süt içinde kir miktarı tespit edilirken, 100 ml süt içinde bulunan bu şekildeki yabancı katı maddelerin kurutulmuş durumdaki ağırlıkları tespit edilmektedir.

Çiğ sütün kalitesini etkileyen çok önemli faktörlerden biri kirlilik derecesidir. Sütün sağılması sırasında, toplanması sırasında ya da aktarılması sırasında herhangi bir nedenle süte yukarıda sayılan yabancı maddeler karışabilir. Bu maddeler sütte sadece mikroorganizma sayısını artırmakla kalmaz, aynı zamanda sütün görünüşünü bozar, işlenmesini zora sokar. Bu yüzden işletmelere alınan sütlerin mutlaka kirlilik dereceleri kontrol edilmektedir. Kirlilik analizleri bazı laboratuvarlarda sedimantasyon testi olarak da ifade edilmektedir. Analiz yönteminin temeli, bir miktar süt örneğinin, standart pamuk filtrelerden süzdürülmesi ve filtre üzerinde biriken toz, kir ve yabancı maddelerin miktarının tartılarak tespit edilmesidir. TS 1018 standardına göre çiğ inek sütü içinde bulabilecek kir miktarı en fazla 100 ml’de 6 mg’dır.

Çiğ sütlerde kirlilik analizleri, yetkili laboratuvarlarda fiziksel analizler kapsamında yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara, genel test yöntemlerine ve test kriterlerine uyulmaktadır. Bu şekilde güvenilir ve tarafsız sonuçlar elde edilmektedir. Kirlilik analizleri sırasında dikkate alınan standart şudur:

• TS 1018 İnek sütü – Çiğ

Bu standart, çiğ inek sütünün tanımlanmasına, sınıflandırılmasına, özelliklerine, numune alma yöntemine, muayene ve test yöntemlerine ve piyasaya sunulma şekillerine yönelik esasları kapsamaktadır.