Dekstrin Aranması
Dekstrin araması, balın herhangi bir şekilde içine yabancı madde katılıp katılmadığının ve balın hileli olup olmadığının kalitatif olarak tespit edilmesini sağlayan bir yöntemdir.
Balın kimyasal bileşimine bakılırsa, içeriğinde bal fruktozu fazladır, ayrıca az miktarda dekstrin, sakkaroz, azotlu maddeler, enzimler ve kokulu ve boyar maddeler bulunmaktadır.
2012 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği (Tebliğ no: 2012/58) yayınlanmıştır. Bu tebliğ, balın uygun tekniklerle ve hijyenik koşullarda üretilmesi, hazırlanması, işlenmesi, muhafaza edilmesi, nakledilmesi ve piyasaya sunulması aşamalarında dikkat edilecek özellikleri tanımlamaktadır. Bu tebliğe göre, balın içinde hiçbir gıda katkı maddesi katılmamalıdır. Ancak hileli üretilmiş ballar, sadece laboratuvarlarda yapılacak kimyasal analizler sonunda anlaşılabilir.
Sözü edilen tebliğ esaslarına göre tüketime sunulan balın, sağlıklı arı kovanlarından elde edilmiş olması, doğal yapısında yer alan organik ve inorganik maddeler dışında başka yabancı hiçbir yabancı madde içermemesi gerekmektedir. Balın tadı ve aroması, balın menşeine bağlı olarak değişmekle beraber, bal kendine ait doğal bir tada ve kokuya sahip olmalıdır.
Dekstrin, nişasta hidroliz edilerek üretilen bir karbonhidrat grubudur. Balın doğal içeriğinde az miktarda bulunmaktadır. Ancak bal sahteciliği yapanlar bu kimyasal bileşiği bala karıştırmaktadır.
Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler kapsamında bal içeriğinde dekstrin aranması çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uyulmaktadır. Dekstrin aramasında esas alınan başlıca standartlarlar şunlardır:
- TS 13357 Balda prolin muhtevasının tayini
- TS 13364 Bal - Diastaz aktivitesi tayini
- TS 13365 Bal - Su muhtevası tayini - Refraktometrik metot
- TS 13366 Bal - Elektrik iletkenliği tayini
- TS 13360 Bal - Serbest asit muhtevasının tayini
- TS 3036 Bal (invert şeker tayini ve sakkaroz muhtevasının tayini)