Eterde çözünmeyen maddeler, zeytinyağı üretimi sırasında kötü veya hatalı işlemler sonucunda yağ içinde kalan ve petrol eterinde çözünmeyen uçucu maddeler dışındaki toplam yabancı maddelere verilen isimdir. Bu maddelerin başında, kum, toprak ve benzeri maddeler yanı sıra, okside olmuş yağ asitleri, azotlu maddeler, mineral maddeler, karbonhidratlar ve bazı reçine ve kalsiyum kalıntıları gelmektedir.

2014 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından, Türk Gıda Kodeksi Zeytinyağı ve Pirina Yağı Analiz Metotları Tebliği (Tebliğ no: 2014/53) çıkarılmıştır. Bu tebliğ zeytinyağı ve pirina yağları için yapılacak analiz yöntemlerini belirlemektedir. Tebliğ eklerinde çok sayıda analiz yöntemi yer almaktadır. Eterde çözünmeyen yabancı madde ile kül tayini için benzer yöntemler uygulanmaktadır.

Belli ağırlıkta örnek cihaza konur, üzerine belli miktarda eter ilave edilir ve kapatılarak çalkalanır. 20 derece civarında yarım saat bekletildikten sonra önceden darası alınmış külsüz süzgeç kağıdından süzdürülür. Süzgeç kağıdında yağ kalmayıncaya kadar çok az miktarda eter ile yıkanır. Süzgeç kağıdı cihazdan alınır ve çözücü buharlaştırılır. Arkasından 103 derece etüvde tutulur. Daha sonra soğutularak tartılır. Süzüntüde kül bulunursa, çözücü dikkatle buharlaştırılarak ayrılır ve kalıntı, darası alınan bir kapta yakılarak kalan kül tartılır. Kül miktarı yüzde olarak hesaplanır.

Yetkili laboratuvarlarda, kimyasal testler çerçevesinde eterde çözünmeyen yabancı madde ve yüzde olarak kül tayini çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından çıkarılan standartlara uyulmaktadır. Bu çalışmalarda esas alınan standart şudur:

• TS EN ISO 663 Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar - Çözünmeyen safsızlık muhtevasının tayini

Bu uluslararası standart, hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlarda iyodometrik yöntem ile peroksit değerinin tespit edilmesinde kullanılan yöntemi açıklamaktadır.