Deterjan Analizleri
Temizlik işlerinde kullanılacak detarjanın seçimi ve özellikleri elbette önemlidir, ama su olmadan hiçbir şey yapılamaz. Su, zaten kendi başına bir temizlik maddesidir, ama aynı zamanda deterjanların çözünürlüğünü sağlamaktadır. Bu nedenle temizlikte içilebilecek nitelikte su kullanılmalıdır.
Suyun sertliğinin fazla olması kullanılan deterjenların performansını düşürür ve daha fazla deterjan harcanmasına neden olur. Aynı zamanda temizlenen yüzeyin görünümünü bozar, ömrünü kısaltır ve beklenen işlevini yapmasına engel olur. Su saydam, renksiz ve kokusuzdur. İçinde bulunan kalsiyum ve magnezyum iyonları karbonat, sülfat ve klorür iyonları ile birleşerek madensel tuzlar oluşturmakta ve bu durum suya sertlik vermektedir.
Ancak su tek başına kirleri temizleme gücüne sahip değildir. Normal koşullarda su, örneğin bir yağ tabakası üzerinde ufak damlalar halinde toplanır ama kir ile tam temas etmez. Suyun kir ile birleşmesi için deterjanlara ihtiyaç bulunmaktadır. Deterjanlar, suyun kir ile süspansiyon veya emülsiyon şeklinde birleşmesini sağlar.
Deterjanlar, doğal veya yapay nitelikte toz, tablet, ince tabaka veya sıvı halde olabilir. Deterjanlar yüksek yüzey aktivitesine sahip temizlik maddeleridir. Deterjanlar, su molekülleri arasında olan bağı parçalar ve yüzey gerilimini düşürür. Yani suyun yüzeyi genişler ve su kirin yüzeyi üzerinde yayılır. Bu şekilde kir ile teması artan su ve deterjan karışımı protein ve karbonhidratları parçalar ve yüzeylerde bulunan kir, su ve deterjan karışımına geçerek bulundukları yerden uzaklaştırılır.
Temizleme işlemi sırasında deterjanın yoğunluğu çok önemlidir. Deterjanın yoğun olması daha iyi bir temizleme işlemi demek değildir. Aksine deterjanın fazla olması köpüklenmeyi arttırır ve ters etki yapar. Bu arada deterjan etkisi, ısının yükselmesine bağlı olarak artar. Bu nedenle temizlik suyunun ısısı, ne kirin katılaşmasına yol açacak kadar soğuk olmalı ne de kirdeki proteinin yüzeye yapışmasına yol açacak kadar sıcak olmalıdır. Ortalama su sıcaklığı 50 derece civarında olmalıdır.
Bu arada elbette kullanılan deterjanın çeşit ve kalitesi, temizlik işleminin etkinliği bakımından çok önemlidir. Piyasada çok farklı özelliklere ve formüllere sahip deterjanlar bulunmaktadır. Bu nedenle deterjan seçiminde, suda kolay çözünmesi, suyun kalitesini artırması, yüzeylerdeki organik öğeleri sökebilmesi, temizlenecek yüzeyi tamamen sarması ve derinlere sızması, kirleri hızlıca parçalaması gibi özelliklere dikkat etmelidir. Ayrıca deterjanlar, yüzeyleri tahrip etmemeli, aşınmaya neden olmamalı, kolay durulanabilmeli, orta seviyede köpürmeli ve kolay uygulanabilir olmalıdır.
Deterjan analizleri esas olarak üç ana başlık altında toplanmaktadır ve herbir başlık çok sayıda test ve analizler içermektedir:
- Fiziksel ve kimyasal analizler
- Anyonik aktif madde tayini
- Katyonik aktif madde tayini
- Noniyonik aktif madde tayini
- Toplam aktif madde tayini
- Sabun analizi
- Sodyum karbonat tayini
- Sodyum tripolifosfat tayini
- Zeolit tayini
- EDTA tayini
- Sodyum sülfat tayini
- Silikat tayini
- Sodyum perborat tayini
- Sodyum perkarbonat tayini
- Aktif oksijen tayini
- TAED tayini
- Aktif klor tayini
- Hidroksit tayini
- Sodyum hipoklorit tayini
- Optik ağartıcı tayini
- Fiziksel muayene
- pH değeri tayini
- Yoğunluk tayini
- Viskozite tayini
- Toplam asitlik tayini
- Toplam alkalilik tayini
- Serbest asitlik ve bazlık tayini
- Suda çözünmeyen madde tayini
- Nem tayini
- Mikrobiyolojik analizler
- Toplam aerobik mezofilik bakteri sayımı
- Toplam koliform sayımı
- Toplam maya ve küf sayımı
- Bakterisidal aktivite testleri
- Hijyenik el ovalama ve el yıkama maddelerinin bakterisidal aktivite testleri
Bütün bu test ve analizler, akredite laboratuvarlarda, mevcut yasal düzenlemeler ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun şekilde gerçekleştirilmektedir.