Denizlerde ve tatlı sularda yaşam bulan bir hücreli mikroskobik algler, genelde ilkbaharın başlaması ve sonbaharın bitmesi arasında suların ani ısınma süreci sırasında çoğalmaya başlamakta ve yapılarındaki pigment maddeler yüzünden suların renk değiştirmesine neden olmaktadır. Bu olaya genel olarak Red-Tide adı verilmektedir. Bugüne kadar 4 bin civarında mikroalg türü tespit edilmiştir ve bunlardan 200 çeşidi zararlıdır. Bunlar arasında da yaklaşık 80 türü zehir üretme gücüne sahiptir. Bu küçük organizmalar, insan sağlığı ve çevre üzerinde son derece olumsuz etkiler yapmaktadır. Ürettikleri toksinler besin zinciri yolu ile taşınarak ekosisteme de zarar vermektedir.

Algler arasında özellikle cyanobacteria (mavi yeşil algler) ve pyrrophyta (dinoflagellatlar) türleri insanlar ve diğer canlılar için toksik bileşikler üretmektedir. Su ürünlerinin tüketilmesi ile bu toksinler insanlara geçmekte ve zehirlenmelere yol açmaktadır. Bu türlerin en önemlileri şunlardır:

• Paralytic Shellfish Poison (PSP)
• Diarrhetic Shellfish Poison (DSP)
• Amnesic Shellfish Poison (ASP)
• Neurotoxic Shellfish Poison (NSP)

Bunlardan PSP’ler zehirlenmelere yol açmaktadır. Zehirlenme nedeni saksitoksin isimli bileşiktir.

DSP’ler ishal yapmaktadır. Bunun nedeni içeriğinde toksin C38 yağ asidi bulunan okadaik asittir.

ASP’ler hafıza kaybına yol açmaktadır. Bu duruma domoik asit neden olmaktadır.

NSP’ler ise sinir sitemini etkilemektedir. Bunun nedeni brevetoksin bileşiğidir.

Toksik olan ve insanlara ve çevreye zarar veren biyotoksin olaylarını tanımlamak için bilim adamları ve devlet kuruluşları zararlı alg üremeleri konusunda çalışmalar yapmaktadır. Zararlı alg üremeleri, aslında suyun gözle görülebilir bir şekilde renk değiştirmesinden, suda köpük oluşmasından, balıkların ölmeye başlamasından, bu su ürünlerini tüketen insanlarda ortaya çıkan çeşitli rahatsızlıklardan hemen fark edilmektedir.

Dünyanın hemen her yerinde kabuklu su ürünleri tüketilmektedir ve zaman zaman zehirlenme problemleri yaşanmaktadır. Bu zehirlenmeler, tek hücreli deniz alglerinden olan dinoflagellataların oluşturduğu toksinlerden ileri gelmektedir. Bu tür alglerle beslenen deniz canlıları, toksinleri vücutlarında biriktirerek taşımakta ve bunları tüketen insanlara aktarmaktadır.

Son yıllarda insanlarda zehirli midye ve balık tüketimine bağlı olarak zehirlenme olaylarında artış bulunmaktadır. Bir kısmı ölümle sonuçlanan bu olayların önlenebilmesi için zararlı alg üremesinin önüne geçmek gerekmektedir. Bu açıdan teknolojik olarak donanımlı ve eğitimli bir çalışan kadrosu olan laboratuvarlara ihtiyaç bulunmaktadır.

Biyotoksin analizleri kapsamında gerçekleştirilen temel test ve analizler şunlardır:

• Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) (Invivo)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) (Invivo)
• Paralytik Shellfish Poison Grubu (PSP) (Invivo)
• Amnesic Shellfish Poison Grubu (ASP) (LC-MS/MS) Domoik Asit (DA-f)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) AZA’lar (LC-MS/MS)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Azaspir Asit 1 (AZA-1)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Azaspir Asit 2 (AZA-2)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Azaspir Asit 3 (AZA-3)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) Okadaik Asit ve DTX’ler (LC-MS/MS)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Okadaik Asit
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Dinophysis Toksin1 (DTX-1)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Dinophysis Toksin2 (DTX-2)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) Pektonotoksin, PTX’ler ve Nötral Toksinler) (LC-MS/MS)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) YTX’ler (Sülfatlandırılmış Bileşikler) (LC-MS/MS)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Yesso Toksin (YTX)
• Diarrhetic Shellfish Poison Grubu (DSP) - Homo Yesso Toksin (hYTX)
• Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) (LC-MS/MS)
• Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Gonyatoksin (GTX)
• Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Neosaksitoksin (NEO)
• Paralytic Shellfish Poison Grubu (PSP) - Saksitoksin (STX)

Gelişmiş laboratuvarlarda hızlı, kaliteli ve güvenilir biyotoksin analizleri yapılmaktadır. Bu analizler sırasında, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar ve test yöntemleri esas alınmaktadır.