Kimyasal Analizler
Gıda teknolojileri gelişmektedir ve bu durum gıdalar üzerinde her zaman olduğundan daha etkili bir kontrol sisteminin kurulmasını gerektirmektedir. Gıda ürünleri üretilirken daha modern teknolojiler ve yöntemler uygulanmaktadır. Üretim arttığı sürece yeni tekniklerin ve makinelerin gelişmesi de kaçınılmazdır. Gıdaların sağlığa zararlı maddeler içermemesi ve sağlık açısından uygun ortamlarda ve koşullarda üretilmesi gerekmektedir. Sadece gıdaların üretilmesi, hazırlanması ve işlenmesi değil, üretim sonrasında muhafaza edilmesi, depolanması, nakledilmesi ve piyasaya sunulması aşamaları da büyük önem taşımaktadır. İnsan sağlığının ve çevre koşullarının korunması açısından bu yönde çok sayıda yasal düzenlemeler çıkarılmakta, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından test ve analiz yöntemleri geliştirilmekte ve standartlar oluşturulmaktadır.
Bilerek veya bilmeyerek yapılan yanlış uygulamalar ve hatalı atılacak adımlar gıda ürünlerinin bozulmasına neden olmakta ve tüketici sağlığı ve çıkarları bundan zarar görmektedir. Bu yüzden gıda ürünlerinin ve bunlar ile ilgili bütün faaliyetlerin etkin bir şekilde kontrol altına alınması ve gözlenmesi gerekmektedir. Gıda kontrolleri bugün bütün dünya ülkelerinde devlet politikası haline gelmiştir ve uygulanmaktadır. Gıda kontrolleri bir takım resmi veya özel kurum ve kuruluşlar, meslek grupları ve yetkili laboratuvarlar tarafından sürdürülmektedir.
Gıda analiz hizmeti veren laboratuvarlar, yerli ve yabancı akreditasyon kuruluşlarından TS EN ISO/IEC 17025 Test ve Kalibrasyon Laboratuarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esaslarına göre akredite olan laboratuvarlardır. Söz konusu laboratuvarlar, dünyanın her yerinde geçerli ve genel kabul gören test yöntemlerine ve test kriterlerine uymaktadır.
Bunun yanı sıra, ölçüm, analiz, test ve değerlendirme çalışmalarında, ulusal ve uluslararası birçok kuruluş tarafından çıkarılan standartlara uygun faaliyet göstermektedir. Bu şekilde sistemli ve bilimsel çalışmalar yapan laboratuvarlar, daha güvenilir ve tarafsız hizmet vermekte ve hazırladıkları raporlar dünyanın her yerinde kabul görmektedir.
Yetkili laboratuvarlar kimyasal analizler kapsamında yüzlerce farklı ölçüm, test, analiz ve değerlendirme çalışması yapmaktadır. Aşağıda bu çalışmalardan, örnek olması açısından birkaçısayılmıştır. Kimyasal analizler kesinlikle bu sayılanlar ile sınırlı değildir.
Kimyasal analiz örnekleri |
|
Acılık (Kreiss) tayini |
Klor analizi (unlarda) |
Aldehit miktar tayini (GC) |
Krom (Cr+6) tayini |
Alkalilik tayini |
Kuru ve yarı kuru domateslerde hepatit A virüsü tespiti analizi |
Alkol miktarı (distilasyon) tayini |
Külde alkalilik tayini (KOH cinsinden) |
Alkolde çözünmeyen maddeler tayini |
Metabolik enerji tayini (protein, yağ, nişasta, şeker) |
Alkolde çözünen ekstrakt tayini |
Meyve oranı (pulp) tayini |
Antibiyotik aranması (Elisa) |
Mineral yağ aranması |
Asit sayısı / serbest yağ asitliği (FFA) tayini |
Mono sodyum glutamat analizi (HPLC) |
Azot miktarı tayini |
Nişasta analizi |
Benzen tayini |
Nitrat tayini (spektrofotometrik) |
Bitkisel gelişmeyi düzenleyici tayini (GC) |
Oksitlenebilirlik tayini (sularda) |
Bitkisel yağ aranması (süt ve süt ürünlerinde) |
Organik / toplam organik madde tayini |
Borik asit (boraks) analizi |
Parafin testi (HPLC) |
Boyada saflık tayini (herbir boya için) |
Protein ve ham protein tayini |
Bromat tayini (sularda) |
Saflık analizi (kromotografik) |
Çözünmeyen safsızlıklar tayini |
Selüloz ve ham selüloz tayini |
Diyet lifi tayini |
Sülfit tayini |
Eterde çözünmeyen yabancı madde ile (%) kül tayini |
Susam yağı aranması |
Fenolik maddeler tayini |
Tohum yağlarının tespiti (ECN42 farkı) (yağ asitleri kompozisyonu hariç) |
Formaldehit aranması (klasik) |
Toplam katı madde tayini (buharlaştırma kalıntısı) |
Fruktan tayini |
Toplam sertlik tayini (spektrofotometrik) |
Hazmolabilir ham protein analizi |
Uçucu olmayan eter ekstraktı tayini |
Histamin analizi (Elisa) (balık, balık konserveleri, dondurulmuş balıklar) |
Uçucu yağların ana komponentleri tayini |
Jelatin aranması |
Vitamin analizleri (her bir vitamin için) HPLC |
Kalsiyum (titrimetrik) tayini |
Yağ ve ham yağ tayini |
Karbondioksit tayini (CO2) |
Yüzey aktif maddeler tayini (MBAS) (kullanım sularında) |